Abstract
Sağlık hizmetlerine ulaşımının ve kullanımının eşit bir şekilde sağlanması önem arz etmektedir. Çünkü sağlık hizmetleri kullanımı bireyler ve hanehalkları üzerinde öngörülemeyecek finansal yük yaratabilmektedir. Belirli bir dönemde hanelerin sağlık hizmetlerini finanse edebilmek için temel harcamalarını kısması ya da cepten yapılan harcamalarının hanehalkının harcamasını aşması veya büyük bir bölümünü kapsaması durumunda katastrofik sağlık harcaması ortaya çıktığı ifade edilmiştir. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2018 Hanehalkı Bütçe Anketi (HBA) verileri kullanılarak, katastrofik sağlık harcamalarının belirleyicileri lojistik regresyon modeli ile incelenmiş ve bu harcamaların yoksullaştırıcı etkisi birlikte değerlendirilmiştir. Sonuçlara göre, katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranı %1.43 ve katastrofik sağlık harcamaları sonucunda yoksulluğa sürüklenen hane oranı ise %0.26 olarak hesaplanmıştır. Hanede 65 yaş ve üstü bireyin olması ve en düşük gelir grubun katastrofik sağlık harcama yapma olasılığını artırmaktadır. Oysa hanehalkı büyüklüğünün artması, hanede beş yaş ve altı bireyin olması, hanehalkı reisinin evli olması ve hanede lise ve üstü eğitim düzeyine sahip bireyin olması katastrofik sağlık harcama yapma olasılığını azaltmaktadır. Türkiye’de düşük gelir gruplarında katastrofik sağlık harcama oranı yüksek olması ile birlikte bu harcamaların yoksulluğu derinleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Reference62 articles.
1. ADISA, O. (2015). “Investigating Determinants of Catastrophic Health Spending Among Poorly Insured Elderly Households in Urban Nigeria”. International Journal for Equity in Health, 14(79),2-11.
2. AHMED, S., SZABO, S., & NILSEN, K. (2018). “Catastrophic Healthcare Expenditure and Impoverishment in Tropical Deltas: Evidence from the Mekong Delta region”. International Journal for Equity in Health, 17:53, 1–13.
3. AKHTAR, A., AHMAD, N., & CHOWDHURY, I.R. (2020). “Socio-economic Inequality in Catastrophic Health Expenditure among Households in India: A Decomposition Analysis”. Indian Economic Review,55, 339-369.
4. ALKAN, Ö., & DEMİR, A. (2019). “Tütün Kullanımını Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörlerin Lojistik Regresyon ile Analizi”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(4), 1227-1244.
5. AREGBESHOLA, B. S., & KHAN, S. M. (2018). “Out-of-Pocket Payments, Catastrophic Health Expenditure and Poverty Among Households in Nigeria 2010”, Int J Health Policy Manage, 7(9), 798–806.