Kamu Girişimciliği Teorisi Kapsamında KİT’lerin Dünü Bugünü ve Yarını

Abstract

Girişimcilik sıklıkla özel sektöre atfedilen bir faaliyet olarak değerlendirilse de, girişimcilik faaliyeti özel sektör girişimciliği ve kamu girişimciliği olarak iki grupta sınıflandırılır. Kamu kesimi girişimciliği olarak Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT’ler) dünya genelinde pek çok ülke ekonomisinde önemli paylara sahiptir. Çalışmada KİT’ler kamu girişimciliğinin teorik temelleri ve gelişimi bakımından ele alınmıştır. Kamu girişimciliği ile özel sektör girişimciliği karşılaştırılarak, devletin girişimcilik faaliyetlerinin gerekçeleri ve kapsamı açıklanmaktadır. Geçmişten günümüze KİT’lerin yeniden yapılandırılmaları ve reform süreçleri değerlendirilerek, günümüzde KİT’lerin performanslarını arttırmak için politika önerilerinde bulunulmuştur. Bu bağlamda KİT’lerin performansını arttırmak için iyi yönetişim ve reformlara vurgu yapılmıştır. Şeffaflık, hesap verilebilirlik, etkin denetim, sağlam yönetsel ve hukuki zemin iyi yönetişim için gerekli temel ögelerdir. Rekabet ortamını bozmayan ve girişimci ruhuna sahip KİT’lerin ekonomide başarıyla faaliyetlerini yürüteceği öngörülmektedir. KİT’lerin uluslararası kuruluşların hazırladıkları rehberleri ve belirledikleri ilkeleri takip etmeleri yönetişimde standardizasyon sağlayarak ve şeffaflığı arttırarak politika başarısına katkı sağlayacaktır. KİT’lerin performanslarını arttırabilmek için teknolojiyi yakından takip etmeleri ve kullanmaları, girişimciliğe dayalı ve inovasyon politikalarına yönelmeleri gerekmektedir. Kurumsal kalitenin arttırılması, bu bağlamda kurumsal sorumluluğun geliştirilmesi, düzenleyici ve kurumsal çerçevelerin net bir şekilde çizilmesi, KİT’lerin etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılmasına katkı sağlayacaktır. Ülkelerin ekonomik sistemleri ve benimsedikleri devlet anlayışlarına bağlı olarak KİT’lerin nicelikleri değişse de, ekonomideki niteliklerinin oldukça önemli olduğu görülmektedir.