Macroscopic Examination of Dental Caries in Dogs with Different Living Conditions and Probe

Abstract

Bu çalışmada farklı yaşam koşullarında bulunan sahipsiz köpeklerdeki diş çürüklerinin evcil köpeklere göre neden daha fazla olduğunun açıklaması amaçlanmıştır. Çalışma Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalına çeşitli nedenlerle getirilen farklı yaşam koşullarına sahip değişik ırk, yaş ve cinsiyetteki 34 köpeğin dişleri üzerinde gerçekleştirildi. Köpekler yaşam koşullarına göre eşit şekilde sokak ve evcil köpeği olmak üzere iki ana gruba ayrıldı. Olgular dental plak, kalkulus, periodontal hastalık ve abrazyon durumları göz önünde bulundurularak diş çürükleri yönünden probla ve makroskobik olarak incelendi. Çalışmadaki evcil köpeklerin sadece 1’inde çürük gözlenirken, sokakta yaşayan sahipsiz köpeklerin hepsinde lezyonun varlığı kaydedilmiştir. Çürükler en çok maksillar 4. premolar, 1. ve 2. molar dişler ile mandibular dişlerin oklüzal yüzeylerinde ve proksimalinde sarı-kahverengi lekelenmeler şeklinde görüldü. Kanin dişlerde daha az çürükle karşılaşıldı. Dental abrazyona çürük olan dişlerin hemen hepsinde karşılaşıldı. İstatistiksel analiz verilerine göre farklı seviyelerdeki dental plak ve kalkulus ile diş çürüğü arasında zayıf yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Ancak periodontal hastalık bulunan hayvanların çürükle arasında anlamlı bir fark bulunamadı. Sonuç olarak köpeklerin yaşam koşullarının diş çürükleri üzerinde istatistiksel olarak son derece anlamlı bir ilişkisinin olduğu belirlendi. Barınma koşulları, beslenme şekilleri, davranış bozuklukları, diş sağlığı ve ağız hijyenin yetersizliği vb. birçok faktör sokak köpeklerinin ağız ve diş sağlığını evcil hayvanlara göre daha fazla etkilediği görüldü. Yaşam koşullarının çürük gelişimi üzerine etkisini inceleyen çalışmaların azlığı nedeni ile bu farklılıklar tam açıklanamadı. Bu sebeple çalışmaların artırılması, hayvanların ağız ve diş sağlığını korumaya yönelik önlemlerin alınması yönünden faydalı olacaktır.