Managing complex geopolitical threats in the contemporary world

Abstract

ObjectivesCelem artykułu jest zbadanie efektywności diagnozy strategicznej i prognoz w zakresie rozpoznawania wyzwań i zagrożeń bezpieczeństwa o charakterze geopolitycznym we współczesnym świecie, a także próba oceny działań podejmowanych na rzecz wypracowania modelu zarządzania złożonymi zagrożeniami geopolitycznymi. Artykuł ma charakter teoretyczny i przeglądowy. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania dotyczące: 1) istoty środowiska bezpieczeństwa państwa w strategicznym ujęciu międzynarodowym, 2) charakteru geopolitycznych zagrożeń bezpieczeństwa, 3) adekwatnego modelu zarządzania bezpieczeństwem geopolitycznym.MethodsAnaliza została przeprowadzona poprzez krytyczną analizę literatury i źródeł oraz z wykorzystaniem metody desk research w odniesieniu do publikacji eksperckich w ramach security studies i strategic studies, a jej wyniki zostały zaprezentowane w ujęciu geopolitycznym.ResultsPrzeanalizowano wyznaczniki oceny środowiska bezpieczeństwa państwa w strategicznym ujęciu międzynarodowym. W oparciu o The Global Risks. Report 2022 zidentyfikowano i oceniono najważniejsze geopolityczne zagrożenia bezpieczeństwa. Zestawiono najważniejsze modele zarządzania bezpieczeństwem geopolitycznym.ConclusionsZarządzanie złożonymi zagrożeniami geopolitycznymi we współczesnym świecie wymaga właściwie przeprowadzonej analizy środowiska bezpieczeństwa oraz trafnie formułowanych prognoz. Z tego względu należy podkreślić znaczenie podejść strategicznych w badaniach bezpieczeństwa. Użyteczne okazują się także metody systemowe. Badanie przeprowadzone w ramach przygotowywanego raportu The Global Risks 2022 ujawniło, że nie wszystko można w pełni i trafnie przewidzieć. Obserwuje się jednak rosnącą skalę napięć geopolitycznych i geoekonomicznych, które mogą poważnie utrudnić stawienie czoła wspólnym globalnym wyzwaniom, zwłaszcza zmianom klimatycznym. Towarzyszy temu duże rozczarowanie skutecznością międzynarodowych działań łagodzących ryzyko. W tym zakresie ważna jest rola zintegrowanego i globalnego podejścia do takiego zarządzania ryzykiem. Model ten może mieć efektywne zastosowanie zwłaszcza w warunkach multilateralizmu.