THE MIGRATION POLICY OF THE REPUBLIC OF POLAND AFTER 2015 IN THE CONTEXT OF STATE SECURITY – STRATEGIC ASSUMPTIONS AND SOCIAL PERCEPTION

Abstract

Wybór tematu artykułu podyktowany był aktualnością problematyki wpływu zjawiska migracji na poziom bezpieczeństwa państwa. Problem ten widoczny był przede wszystkim podczas trwającego od połowy 2015 r. na terytorium Unii Europejskiej kryzysu migracyjnego, wywołanego masowym napływem osób z Afryki Północnej oraz Bliskiego Wschodu. Dodatkowo, potencjalne zagrożenie Rzeczypospolitej Polskiej negatywnymi skutkami migracji związane jest ze wzrastającą skalą imigracji (ograniczoną globalną pandemią SARS-COV-2), jak również położeniem geograficznym, które związane jest z tranzytowym położeniem w centrum Europy i faktem stanowienia przez wschodnią granicę Polski granicy zewnętrznej Paktu Północnoatlantyckiego, Unii Europejskiej oraz tzw. Strefy Schengen. Przedmiot badań artykułu, którym jest polityka migracyjna Rzeczypospolitej Polskiej po 2015 r. jest także istotny w kontekście oczekiwania na deklarowane przyjęcie nowych założeń polityki migracyjnej kraju, nad którymi prac nie udało się ukończyć ze względu na pandemię SARS-COV-2. Cele badań stanowiły: eksploracja polityki migracyjnej RP w kontekście bezpieczeństwa państwa, identyfikacja potencjalnych zagrożeń, a także porównanie założeń, wyrażonych w treści dokumentów strategicznych z percepcją społeczną. W procesie badawczym zastosowano triangulację jakościowych i ilościowych metod badawczych. Do pierwszej kategorii zalicza się analiza źródeł wybranych dokumentów strategicznych, poświęconych problematyce polskiej polityki migracyjnej, do drugiej natomiast sondaż diagnostyczny, realizowany przy zastosowaniu techniki badań ankietowych CAWI. W procesie badawczym odwołano się do paradygmatu szkoły paryskiej jako krytycznej szkoły bezpieczeństwa, dokonując eksploracji przedmiotu badań w ujęciu holistycznym, nie zaś sektorowym, jak ma to zastosowanie w przypadku koncepcji szkoły kopenhaskiej, a więc koncentrując się na ogólnym bezpieczeństwie państwa, nie zaś na poszczególnych jego sektorach. Główny problem badawczy przyjął formę pytania: Jakie są główne założenia polityki migracyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście bezpieczeństwa państwa po 2015 r.? Dla pogłębienia eksploracji przyjęto dwa problemy szczegółowe: Problem szczegółowy 1: W jakim stopniu percepcja społeczna w zakresie polityki migracyjnej Rzeczypospolitej Polskiej jest zgodna z założeniami, wyrażonymi w treści dokumentów strategicznych? Problem szczegółowy 2: Jaka jest percepcja społeczna w zakresie postępowania władz Rzeczypospolitej Polskiej wobec tzw. kryzysu migracyjnego? Jako hipotezę główną przyjęto przypuszczenie co do słuszności, że: Główne założenia polityki migracyjnej Rzeczypospolitej Polskiej po 2015 r. koncentrują się wokół imigracji cudzoziemców i wynikających z niej potencjalnych zagrożeń bezpieczeństwa państwa. Hipoteza główna uległa eksplikacji na dwie hipotezy szczegółowe, adekwatne do szczegółowych problemów badawczych: Hipoteza szczegółowa 1: Percepcja społeczna w zakresie polityki migracyjnej Rzeczypospolitej Polskiej jest w znacznym stopniu zbieżna z założeniami, wyrażonymi w treści dokumentów strategicznych. Hipoteza szczegółowa 2: Respondenci pozytywnie oceniają odmienne od większości państw Unii Europejskiej działania władz Rzeczypospolitej Polskiej wobec tzw. kryzysu migracyjnego. Wyniki badań pozwalają stwierdzić relatywną zgodność percepcji społecznej w zakresie polskiej polityki migracyjnej z założeniami wskazanymi w treści dokumentów strategicznych. Respondenci ocenili ją pozytywnie, w tym działania Polski wobec tzw. kryzysu migracyjnego. Uzyskane wyniki badań uzupełniają dorobek publicystyczny w zakresie badań polskiej polityki migracyjnej o analizę treści najnowszego dokumentu, jakim jest „Polityka migracyjna Polski – diagnoza stanu wyjściowego”.