Petrol Fiyatları ve Temiz Enerji Endeksleri Arasındaki İlişkinin NARDL ve DCC Yöntemleri ile İncelenmesi

Abstract

Finansal yatırım aracı olarak da dikkate alındığında petrol fiyatları ile temiz enerji endeksleri arasındaki ilişki, yatırımcılar ve finansal piyasa katılımcıları için büyük önem taşımaktadır. Dünya çevresel zorluklarla başa çıkarken ve sürdürülebilir çözümler ararken, petrol fiyatlarının temiz enerji sektörü üzerindeki etkilerini anlamak stratejik karar verme süreçlerinde kritik bir rol oynamaktadır. Petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar, temiz enerji yatırımlarının getirisini ve maliyetini etkileyerek bu sektörün finansal performansını doğrudan etkileyebilir. Yatırımcılar, petrol fiyatlarının sürdürülebilirlik ve temiz enerji endeksleri üzerindeki potansiyel asimetrik etkilerine dair içgörülere ihtiyaç duyarlar; bu da portföy tahsislerini ve risk yönetimi stratejilerini şekillendirebilir. Küresel sürdürülebilirlik endişeleri ve temiz enerjiye doğru kayışlar arasında finansal piyasalar evrimleşmeye devam ettikçe, geleneksel enerji piyasaları ile genişleyen temiz enerji sektörü arasındaki karmaşık ilişki literatürde incelenmeye devam etmektedir. Geleneksel enerji kaynaklarına bağımlılığın azalması ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişin hızlanması, finansal piyasalar üzerinde önemli yansımalar yaratmaktadır. Bu dönüşüm sürecinde, yatırımcılar için petrol fiyatlarındaki değişimlerin temiz enerji sektörü üzerindeki kısa ve uzun vadeli etkilerini analiz etmek önem arz etmektedir. Geleneksel enerji piyasaları ile genişleyen temiz enerji sektörü arasındaki karmaşık ilişkiyi anlamak, yatırımcıların gelecekteki trendleri öngörmelerine ve sürdürülebilir yatırım stratejileri geliştirmelerine yardımcı olabilir. Bununla birlikte petrol fiyatlarının temiz enerji yatırımları üzerindeki asimetrik etkilerini anlamak, küresel sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada ve çevresel zorluklarla başa çıkmada hayati bir role sahiptir. Bu bağlamda bu dinamiklerin derinlemesine analiz edilmesi, akademik araştırmaların yanı sıra politika yapıcılar ve yatırımcılar için de değerli içgörüler sunacaktır. Bu makalede, 2014'ten 2023'e kadar uzanan kapsamlı bir veri setini kullanarak petrol fiyatları, sürdürülebilirlik ve temiz enerji endeksleri arasındaki karmaşık ilişki incelenmektedir. Analizin odak noktaları, Batı Teksas Ham Petrol (WTI) vadeli işlem fiyatları, Dow Jones Sürdürülebilirlik Dünya Endeksi (DJSWI) ve S&P Global Temiz Enerji Endeksi (SPGCE) olarak belirlenmiştir. Bu değişkenler, geleneksel enerji kaynakları, sürdürülebilirlik girişimleri ve yükselen temiz enerji sektörü arasındaki dinamikleri yansıtarak finansal sistemin kritik yönlerini temsil etmektedir. Bu bağlamda, çalışmada Batı Teksas Ham Petrol (WTI ) fiyatlarının S&P Küresel Temiz Enerji Endeksi (SPGCE) ve Dow Jones Sürdürülebilirlik Dünya Endeksi (DJSWI) üzerindeki asimetrik etkilerini keşfetmek için NARDL yöntemi kullanılmıştır. NARDL yöntemi, farklı durağan seviyelere sahip değişkenlere uygulanabilir olması ve küçük örneklem boyutlarıyla başa çıkma konusundaki etkinliği nedeniyle avantajlıdır. Çalışmada ayrıca değişkenler arasındaki zamanla değişen ilişkileri değerlendirmek için Dinamik Koşullu Korelasyon (Dynamic Conditional Correlation -DCC) modelini içermektedir. Bu bağlamda çalışma petrol fiyatlarının sürdürülebilirlik ve temiz enerji endeksleri üzerindeki asimetrik etkileri NARDL ve Dinamik Koşullu Korelasyon yöntemleri incelemesi açısından literatürde yer alan çalışmalardan farklıdır. NARDL modelinden elde edilen sonuçlara göre WTI fiyatlarındaki pozitif şokların SPGCE endeksi üzerinde negatif şoklara göre daha etkili olduğu tespit edilmiştir. Dinamik Çarpanlar testine göre WTI değişkenine verilen pozitif ve negatif şoklar, SPGCE üzerinde üçüncü dönemden beşinci döneme kadar zayıf formda negatif etki yaratırken beşinci dönemden itibaren denge değerine doğru yaklaşmaktadır. DCC modelinde elde edilen sonuçlar ise WTI fiyatları ile SPGCE endeksi arasında pozitif ve güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir. WTI fiyatları ile temiz enerji endeksleri arasındaki pozitif ilişkiler, özellikle petrol fiyatlarına yönelik pozitif şok dönemlerinde potansiyel getiri fırsatlarını işaret etmektedir. Ancak, çalışmada vurgulanan dinamik ilişkilerin farkında olunmalı ve yatırımcılar, petrol fiyatlarındaki dalgalanmalarla ilişkili riskleri azaltmak için çeşitlendirme stratejilerini kullanmalıdır. DCC modelinden elde edilen sonuçlar göz önüne alındığında, yatırımcılar piyasa dinamiklerini aktif bir şekilde izlemeli ve yatırım stratejilerini buna göre ayarlamalıdır. Çalışmada belirlenen "COVID Dönemi" gibi önemli olay dönemlerinde, varlıklar arasındaki korelasyonlar hızla değişebilir. Bu değişikliklere dikkat etmek, yatırımcılara zamanında ve bilinçli kararlar alma konusunda yardımcı olabilir. Bununla birlikte sürdürülebilirlik endeksleri ile petrol fiyatları arasındaki pozitif ilişki göz önüne alındığında, portföy yöneticileri sürdürülebilir yatırımlara ayrılan payları artırmayı düşünebilirler.