Data Envelopment Analysis with Weighted Criteria by AHP Method and an Application

Abstract

İnsanların hayat kalitesinde, refahı arttırmada ve korumada büyük öneme sahip olan sağlık hizmetlerinin seviyesi ülkelerdeki gelişmişlik düzeylerinin önemli bir göstergesi durumundadır. Bu çalışmada, sağlık hizmeti sunan Türkiye’deki devlet üniversitesi hastanelerindeki etkinliğin ölçülmesi hedeflenmiştir. Hastanesi olan devlet üniversitelerinde yapılan ikili karşılaştırmalar ile Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılarak girdi ve çıktılar ağırlıklandırılmıştır. Daha sonra Veri Zarflama Analizi/VZA) ile hastanelerin etkinliği ölçülmüştür. Çalışmada 35 devlet üniversitesi hastanesi karar verme birimi olarak kullanılmıştır. Ağırlıklı girdi yönelimli CCR modelinde 9 adet üniversite hastanesinin etkin olduğu, ağırlıklı girdi yönelimli BCC modelinde 11 adet üniversite hastanesi etkin olduğu sonucuna varılmıştır. Ağırlıklı çıktı yönelimli CCR modelinde 9 adet üniversite hastanesinin etkin olduğu, ağırlıklı çıktı yönelimli BCC modelinde 11 adet üniversite hastanesinin etkin olduğu sonucuna varılmıştır. Ağırlıklı VZA sonuçlarına göre bazı üniversite hastanelerinin etkin olmama sebeplerinden birisi ameliyat sayılarının az olmasıdır. Girdileri fazla olduğu hâlde etkin olmayan olarak değerlendirilen bazı üniversite hastanelerinin etkin olmama sebebinin, ortaya koydukları çıktılarının az olmasından kaynaklandığı söylenebilir.