Batı Avrupa Erken Ortaçağ Tarihinde Kıta Avrupa’sı ve Ada Tarihinde Manor Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Son yıllarda tarih araştırmalarında üst sınıf ve onların siyasi çatışmalarına ilişkin olaylardan ziyade alt sınıf insanların yaşamlarını biçimlendiren iktisadi ve toplumsal güçlere daha çok vurgu yapılmaktadır. Bu çalışma Avrupa’ya özgü olan feodal sistemin ekonomik yönünü oluşturan manor sisteminin ortaya çıkışı üzerine bir değerlendirmedir. Manor olarak adlandırılan toprak sistemi daha çok İngiltere’ye özgü olmakla birlikte, bu sistemin temelleri Kıta Avrupa’sında atılmıştır. On dokuzucuncu yüzyılda başlayan toplumsal tarih anlayışıyla birlikte Kıta Avrupa’sında da, toplumu oluşturan halkların soysa- ekonomik hayatları üzerine yapılan çalışmalar hız kazandı. Yapılan çalışmalar doğrultusunda Avrupa halklarının kökenini oluşturan toplumlar özgür köylüler miydi yoksa serfler miydi? Bu soruya cevap arayan tarihçiler, Romanist ve Germanist olmak üzere iki görüş ortaya attılar. Bu soru ve görüşler etrafında Kıta Avrupa’sı ve oradan da İngiltere’nin Roma İmparatorluğu yıkıldıktan sonra sosyo-ekonomik tarihinde meydana gelen gelişmeler ayrıntılı bir şekilde incelenmeye başlandı. Elde edilen önemli bilgilerden biri de İngiltere’nin hem iktisadi hem de siyasi tarihini şekillendiren manor sistemiydi. Avrupa’da ise mark teorisi aynı işlevi görmekteydi. Çalışmamızda hem mark teorisi hem de manorun ortaya çıktığı dönem ve bu konuda çalışma yapmış önemli tarihçilerin görüşleri değerlendirilmiştir.