საპენსიო ასაკის აკადემიური პერსონალის გამოწვევები გენდერული ნიშნით

Abstract

1ნატალია ხარაძე, დეა ფირცხალაიშვილი2, დავით დუგლაძე3   1, 2ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი 3, საქართველოს ფიზიკური აღზრდისა და სპორტის სახელმწიფო სასწავლო უნივერსიტეტი საქართველო   აკადემიური პერსონალის კარიერის მართვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხია, სა­პენ­­სიო ასაკში მათი ღირსეული ცხოვრების უზრუნველყოფა. აღნიშნულ საკითხთან დაკავ­ში­რე­ბი­თ, სხვადასხვა ქვეყანა განსხვავებული გამოწვევების წინაშე დგას. შესაბამისად, საქართ­ვე­ლო­შ­იც განათლების სექტორში დასაქმებულების  პრობლემებიც საყურადღებოა. ჩვენ მიერ ჩატარე­ბუ­ლი კვლევაც აღნიშნულ საკითხებს მიეძღვნა. გამო­კითხული იქნა წამყვან უნივერსიტეტებში მომუშავე აკადემიური პერსონალი, რომე­ლ­თა­გან   71.9%  იყო ქალი (453). მონაცემთა დამუშავება განხორციელდა SPSS პროგრამული პაკეტის გა­მო­ყენებით. ქალთა საპენსიო საკითხები გამოკვლეულია სხვადასხვა მიმართულებით. ერთ-ერთია  სამ­სახურის დაკარგვის შიში, რომელიც  მოიცავს ფაქტორების რამდენიმე ბლოკს. პი­რველ ბლოკში განვიხილეთ ფინანსებთან დაკავშირებული  უკიდურესად მნიშვნელოვანი პრობ­ლემები, კერძოდ, ხარისხიანი კვება, ჯანმრთელობის შენარჩუნება, ოჯახის დახმარება და სხ­ვა. კვლევის პროცესში ჩამოვაყალიბეთ  რამდენიმე მნიშვნელოვანი ჰიპოთეზა:  საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე - საპენსიო ასაკში სამუშაოს დაკარგვის შიში (Q8); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე - ვერ შევძლებ მაღალი ხარისხის საკვების შეძენას (q14_1); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე - ვერ შევინარჩუნებ ჯან­მრ­თე­ლობის მდგომარეობას (q14_2); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე - ვერ ვიმოგზაურებ (q14_3); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე –ვერ დავეხმარები ჩემს ახლობლებს (q14_4); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე – ფსიქოლოგიურად რთული იქნება ჩემთვის  სამუშაო ადგილის დატოვება (q14_5); საპენსიო დანაზოგი (Q9) გავლენას ახდენს შემდეგ ცვლადზე - გიფიქრიათ, როგორ გაანაწილოთ  დრო, რომელიც გამოგითავისუფლდებათ  პენსიაზე გასვლის შემდეგ? (q16).             კვლევაში წამოჭრილი პრობლემების იგნორირება სერიოზულ გავლენას მოახდენს უმაღ­ლე­სი განათლების სისტემაში დასაქმებულებზე და შეამცირებს მომავალ თაობაში აღნიშნული დარ­გის მიმართ მოტივაციას. ქვეყნისთვის გადამწყვეტი უნდა იყოს იმ სტრესული გარემოს შემ­ცი­რება, რომელშიც პედაგოგებს უწევთ საქმიანობა. მნიშვნელოვანია პრობლემების გამომწვევი მიზ­ეზების კვლევა და მათი გადაჭრის გზების ძიება.   საკვანძო სიტყვები: საპენსიო ასაკი, ქალები, კარიერის მენეჯმენტი, სამუშაო-ცხოვრების ბა­ლანსი, თავისუფალი დრო