Abstract
W artykule omówiono zasób polskich parków i ogrodów zabytkowych oraz stan ich zachowania. Podkreślono, że specyfika tej części dziedzictwa kulturowego wynika między innymi z wysokiego udziału tworzywa roślinnego (materii żywej) oraz niskiej trwałości substancji zabytkowej. Scharakteryzowano najczęściej występujące zagrożenia oraz sformułowano podstawowe zasady i warunki brzegowe dla ochrony, konserwacji oraz adaptacji do nowych funkcji dla tej grupy zabytków. Wskazano, że zakres powyższych działań powinien wynikać z przepisów prawa oraz dokumentów doktrynalnych. Omawiane zagadnienia zilustrowano polskimi i zagranicznymi przykładami - zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi. W podsumowaniu artykułu określono obszary, w jakich należałoby w pierwszej kolejności wzmocnić działania na rzecz ochrony i konserwacji tej grupy zabytków.
Reference17 articles.
1. Aníbarro, M. A., Ibáñez, J., Gazapo, D. I. (2008). Aranjuez, a Cultural Landscape in a Process of Revitalisation: The Recovery of the Raso de la Estrella. Journal of Landscape Architecture, 3 (2), 54-67.
2. Hautamäki, R. (2020). The encounter between manor and city: manor landscapes in urban planning in Helsinki. Nordic Journal of Architectural Research, 1, 73-98.
3. Jagiełło M., Do We Need a New Florence Charter? The Importance of Authenticity for the Maintenance of Historic Gardens and Other Historic Greenery Layouts in the Context of Source Research (Past) and Taking into Account the Implementation of the Sustainable Development Idea (Future), (2021), Sustainability, 13(9), 4900; https://doi.org/10.3390/su13094900
4. Karta Ateńska, Postanowienia Konferencji w Atenach, 1931.
5. Karta Florencka - Międzynarodowa Karta Ogrodów IFLA ICOMOS, 1981.