Ebeveyn Stillerinin Öz Düzenlemeli Öğrenme Stratejilerini Kullanma Düzeylerine Etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ebeveyn stillerinin üniversite öğrencilerinin öz düzenleme stratejilerini kullanma düzeylerine etkisini belirlemektir. Bu ilişkide sosyo-ekonomik ve kültürel statü aracı değişken olarak araştırmaya dahil edilmiştir. Ailelerde anne ve babanın tercih ettikleri stiller arsında farklılık bulunması nedeniyle iki ebeveyn için ayrı ayrı veri toplanmıştır. İlişkisel tarama modeli çerçevesinde tasarlanan bu araştırmada, ebeveyn stillerinde Maccoby ve Martin ve Baumrind’in dörtlü modeli, öz düzenleme stratejileri ise Pintrich’in modeli dikkate alınmıştır. Araştırma verileri, 429 üniversite öğrencisinden toplanmış olup, katılımcıların 103’ü erkek, 305’i kadındır (Na=21). Çalışma kapsamında ebeveynlik stillerinin tanımlanmasında, Sümer ve Güngör tarafından geliştirilen ölçek kullanılmıştır. Öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançları belirlemek için, Pintrich ve De Groot tarafından geliştirilen Üredi tarafından Türkçeye uyarlanan ölçek kullanılmıştır. Ekonomik, sosyal ve kültürel statünün belirlenmesinde OECD tarafından PISA sınavında kullanılan hesaplama tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, anne ve baba için algılanan ebeveyn stillerinin öz düzenleyici öğrenme stratejileri ve motivasyonel inançlarını kısmen etkilediği söylenebilir. Anne ve baba ebeveyn stilinin ortak etkisi bulunmazken, anne ve babanın ayrı ayrı etkilerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anne ebeveyn stilinin etkisi babanın uyguladığı ebeveyn stilinden daha yüksektir. Demokrat ve izin verici anne ebeveyn stiline sahip katılımcılar, otoriter ve ihmalkâr stile sahip olanlara göre daha fazla, baba stilinde ise izin verici stil, ihmalkâr stilden daha fazla bilişsel strateji kullanmaktadır.