Postkoloniale geschiedschrijving, imperialisme en de ballade van Jan Breman

Abstract

De redactie van BMGN heeft mij gevraagd te reageren op het recensieartikel van Jan Breman over mijn proefschrift Engelen uit Europa. A.W.F. Idenburg en de moraal van het Nederlands imperialisme. Ik bespreek vier punten. Ten eerste benadruk ik dat het voor lezers en historici belangrijk is de complexiteit van het koloniale verleden te erkennen. Ten tweede laat ik zien dat antikoloniale bewegingen in belangrijke mate aandacht krijgen in mijn boek en dat er inderdaad, zoals Breman stelt, achter de ethische politiek ‘een snoeihard en grootschalig kapitalisme’ zat. Ten derde leg ik uit dat historici die schrijven over een Europees-koloniaal onderwerp niet automatisch ook een eurocentrische benadering toepassen: er bestaat een verschil tussen de tijd van het verleden en de taal over het verleden. Ten vierde probeer ik Bremans verwijt over een bepaalde ‘postkoloniale’ visie te plaatsen in de context van de koloniale historiografie en wijs ik op het belang van historiseren.