AGRICULTURAL PRODUCTIVITY IN TÜRKİYE UNDER THE IMPACT OF CLIMATE CHANGE: A REGIONAL ASSESSMENT

Abstract

İklim değişikliği, 1950’li yıllardan itibaren insan faaliyetleri veya doğal faktörler nedeniyle artan küresel bir çevre sorunudur. Yağış rejimindeki değişkenlik, sıcaklık artışı gibi değişimler nedeniyle, küresel ölçekte ve Türkiye’de tarımsal ürün verimliliğinde düşüşler yaşanmaktadır. Ayrıca uluslararası ve ulusal ölçekteki politik süreçlerle tarımdaki dönüşümler ekolojik tahribatları derinleştirmiştir. Böylece, Türkiye tarımı iklim değişikliğinden olumsuz etkilenen bir faaliyete dönüşmüştür. Çalışma; iklim değişikliği ve tarımı Türkiye odağında bölgesel gelecek senaryoları üzerinden inceleyerek, politikalar bağlamında nasıl ele alınabileceğini tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışmada oluşturulan sentez haritalarında; altlık olarak Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2050’li ve 2080’li yıllara yönelik sıcaklık ve yağış projeksiyonları kullanılarak, literatürden elde edilen büyük ovalar ve bölgesel buğday, mısır ve ayçiçeği verim senaryolarıyla birleştirilmiştir. Sentez sonucunda; projeksiyon ve senaryo sonuçlarının bölgelere göre farklılık gösterdiği ancak çoğunda sıcaklığın artacağı, yağışın azalacağı ve dolayısıyla ürün veriminin büyük oranlarda azalacağı ortaya konulmuştur. 2050’li yıllarda buğdayda yüzde 7,4 ile İç Anadolu; mısırda yüzde 13,6 ile Doğu Anadolu; ayçiçeğinde yüzde 7,7 ile İç Anadolu Bölgesinde, 2080’li yıllarda ise buğdayda yüzde 11,85 ile Güneydoğu Anadolu; mısırda yüzde 19 ile Doğu Anadolu; ayçiçeğinde yüzde 13,5 ile İç Anadolu Bölgesinde en yüksek verim düşüşü beklenmektedir.