Voleybol Hakemlerinin İş Stres Düzeyleri ile Karar Verme Stilleri Arasındaki İlişkide Cinsiyet, Yaş, Kıdem ve Hakem Klasmanının Aracılık Etkisi

Abstract

Bu çalışmada voleybol hakemlerinin iş stres düzeyi ile karar verme stilleri arasındaki ilişkide cinsiyet, yaş, kıdem ve hakem klasmanının aracı rolünün araştırılması amaçlanmaktadır. Bu araştırmada, korelasyonel araştırmalardan yordayıcı korelasyonel araştırmalardan yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye Voleybol Federasyonu bünyesinde aktif olarak görev alan 202 uluslararası ve ulusal (A-AB-B-C Klasmanlar), il ve aday hakemler oluşturmuştur. Çalışmada araştırmacılar tarafından geliştirilen Voleybol Hakem İş Stres Ölçeği ve Melbourne Karar Verme Stilleri Ölçeği II (MKVÖ II) kullanılmıştır. Geçerlik çalışması için Voleybol Hakemi İş Stres Ölçeğinin yapı geçerliği incelenmiş ve Açımlayıcı Faktör Analizi ile Doğrulayıcı Faktör Analizinden yararlanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik çalışması için ise Cronbach Alfa güvenirlik katsayısıyla madde-toplam korelasyonları hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular geliştirilen Voleybol Hakemleri İş Stres Ölçeği’nin hakemlerini stres düzeylerini ölçebilecek nitelikte olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmada iş stres düzeyi ile karar verme stilleri arasındaki ilişkideki aracılık rolü Yapısal Eşitlik Modellemesi ile sınanmıştır. Voleybol hakemlerinin iş stres düzeylerinin karar verme stillerinin anlamlı birer yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Voleybol hakemlerinin iş stres düzeylerinin aracı değişkenlerden cinsiyet, kıdem ve yaşın anlamlı birer yordayıcısı olduğu, buna karşın klasmanın anlamlı bir yordayıcısı olmadığı görülmüştür. Aracı değişkenlerden kıdem ve yaşın karar verme stillerinin anlamlı birer yordayıcısı olduğu görülmüş olup, cinsiyet değişkeninin ise karar verme stillerinin anlamlı bir yordayıcısı olmadığı sonucu bulunmuştur. Ayrıca araştırmanın sonucunda yaş ve kıdem değişkenlerinin voleybol hakemlerinin stres düzeyi ile karar verme stilleri arasındaki ilişkide aracılık rolünün olmadığı görülmüştür.