COVID-19 Kapanmasının Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu Tedavisine Etkileri

Abstract

Amaç: Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD) olgularında COVID-19 kapanması nedeniyle yaşanan intravitreal anti-vasküler büyüme faktörü (VEGF) tedavisindeki gecikmenin anatomik ve fonksiyonel etkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: COVID-19 nedeniyle anti-VEGF tedavisine ara verilen YBMD olguları çalışmaya dahil edildi. Olguların yaş, cinsiyet, tedaviye verilen ara süresi ve tekrar tedavi sonrası enjeksiyon sayısı ile takip süresi kaydedildi. Karantina öncesi son vizitleri (V0), karantina sonrası ilk (V1) ve son vizitlerindeki (V2) görme keskinlikleri (GK) ve optik koherans tomografi ile santral makula kalınlığı (SMK) değerlendirildi. Olgular tedaviye verilen ara süresine göre 18 hafta ve altı (Grup-1) ile 18 hafta üzeri (Grup-2) olarak alt gruplara ayrıldı. Bulgular: Çalışmaya yaş ortalaması 73,1 olan 53 olgunun 53 gözü dahil edildi. Pandemi sürecinde tedaviye verilen ara ortalaması 26,4 ± 10,6 haftaydı. Tekrar tedaviye başlanan olguların ortalama takip süresi 32,5 (9-52) hafta olup bu süreç içerisinde ortalama 3,84 (1-9) anti-VEGF tedavi uygulanmıştır. Tüm grupta V0, V1 ve V2 vizitlerindeki ortalama GK sırasıyla 0,78, 0,98 ve 0,89 LogMAR, ortalama SMK değerleri sırasıyla 371,3, 430,8 ve 334,2 mikron bulunmuştur (Sırasıyla p=0,001 ve p=0,010). Grup 1’ de V0, V1 ve V2 vizitlerindeki ortalama GK sırasıyla 0,78, 0,89 ve 0,86 LogMAR; ortalama SMK değerleri sırasıyla 374,5, 378,2 ve 308,2 mikron olarak bulunmuştur (Sırasıyla p=0,272 ve p=0,761). Grup 2’de V0, V1 ve V2 vizitlerindeki ortalama GK sırasıyla 0,78, 1,03 ve 0,9 LogMAR; ortalama SMK değerleri sırasıyla 369,6, 457,8 ve 347,5 olarak bulunmuştur (Sırasıyla p=0,006 ve p=0,005). Sonuç: YBMD olgularında anti-VEGF tedavisine ara verilmesiyle birlikte anatomik ve fonksiyonel olarak kötüleşme izlenmiştir. Tekrar tedaviye başlanması ile SMK’ da düzelme olmasına rağmen GK kaybı kalıcı olmuştur.