Anevrizmatik Subaraknoid Kanamada Ultra-Erken ve Erken Tedavinin Etkileri: Tek Merkezli Retroprospektif Çalışma

Abstract

Amaç: Anevrizmal subaraknoid kanamaların (aSAK) cerrahi tedavisinin zamanlaması konusundaki fikir ayrılıkları günümüzde hâlen devam etmektedir. Bu tartışmaya hastalığa bağlı sınırlamaların sebep olduğu aşikâr olup; konuya yönelik çok sayıda araştırma mevcuttur. Bu çalışmalar özellikle erken ve ultra erken cerrahiyi desteklemekle beraber; sonuçlar bu iki zamanlama içindeki tedavi seçeneklerinden hangisinin (endovasküler tedavi (EVT) veya cerrahi tedavi (CT)) üstün olduğu konusunda da henüz net değildir. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, Trabzon Kanuni Eğitim Araştırma Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniğinde Haziran 2021 ile Haziran 2022 tarihleri arasında, aSAK tanısı ile tedavi edilen 50 hasta üzerinde retroprospektif olarak yapılmıştır. Hastalar çalışmamızda tedavi yöntemine bakılmaksızın (EVT veya CT) kanamanın ilk altı saat içinde tedavi edilenler ultra erken tedavi (Grup 1) ve altı saat-yirmi dört saat arasında tedavi edilenler erken tedavi (Grup 2) olmak üzere iki ayrı gruba ayrıldı. Bulgular: aSAK tanısıyla EVT veya CT ile tedavi edilen 50 hastanın 31’i erkek (%62) ve 19’u kadın (%38) idi. Grup 1, 14’ü EVT ve 12’si CT ile olmak üzere toplam 26 hastadan; Grup 2 ise 13’ü EVT ve 11’i CT ile olmak üzere toplam 24 hastadan oluşmaktadır. Grup 1 ve Grup 2’deki hastalara gerek EVT gerekse CT ile tedavi uygulanması durumunda istatistiksel olarak tedavinin tipi ve zamanlaması açısından birbirine üstünlüğü olmadığı görülmüştür (Sırasıyla p=0,678, p=0,680). Sonuç: Bu çalışma, aSAK tanılı hastaların klinik derecesine bakılmaksızın hem erken hem de ultra erken dönemde yapılan her iki müdahalenin (EVT veya CT) sonuçları açısından farklılık olmadığını göstermemiştir.