Analysis of Regional Development Agencies' Reporting Processes for Integrated and Intelligent Reporting Requirements

Abstract

Türkiye’de kamu idareleri 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanuna göre hesap verebilirlik çerçevesinde performans raporu hazırlamakla yükümlüdür. Bu faaliyet raporları, kamu idarelerinin faaliyetlerinin sonuçlarını görmede temel hesap verebilirlik aracı olmasının yanısıra kamu yönetiminin mevcut performans durumunu da göstermektedir. Ancak anılan Kanuna tabi olmayan kamu kurumları için raporlamalarda standart bir uygulama mevcut olmadığından her kurumda çeşitli yaklaşımlara göre farklı raporlama uygulamaları geliştirilmiştir. Bu çalışmada, Türkiye kamu mali yönetimindeki performansa dayalı bütçeleme sistemi unsurlarına göre Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilmiş olan kalkınma ajanslarındaki yıllık faaliyet raporu uygulamalarının yapısı, Entegre Raporlama (ER) Standartlarına göre analiz edilip değerlendirilmektedir. Çalışmada kısmen literatür taraması yöntemi ile karşılaştırmalı nitel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Özellikle mali riskleri oldukça yüksek olan bu ajanslarda 2021 Kasım ayından itibaren iç ve dış denetim süreçlerinin tamamen kaldırılmış olması Türk idari teamülüne ve uluslararası kurumsal standartlara aykırı bir uygulama olarak raporlama ve değerlendirme süreçlerindeki güvence faaliyetinde büyük bir zafiyet ve risk teşkil etmektedir. Çalışmada, raporlama süreçlerindeki temel sorunlar irdelenmekte, kamu sektöründe kalkınma ajansları raporlama süreçleri analiz edilmekte, iyi uygulama örneği olabilecek farklı raporlama standartlarına göre değerlendirmeler yapılarak raporlamanın kalkınma ajansları yönetim bilgi sistemlerine (KAYS) yapay zeka (YZ) ile entegre edilmesi durumunda hesap verebilirliği, kaynak verimliliğini ve sonuçlardaki etkiliğini sağlamanın daha kolay olabileceği düşünülmektedir.