Abstract
Çevresel bozulmalar, artan sera gazları, hammaddelerin bilinçsizce ve hızla tüketilmesi gibi sorunlar toplumları sürdürülebilir yeşil bina ve inşaat malzemeleri üretmeye zorlamaktadır. Sürdürülebilir kalkınma ve döngüsel ekonominin çevresel ve finansal faydaları büyük ölçüde atıkların yeniden kullanılması, geri dönüştürülmesi veya bertaraf edilmesine bağlıdır. Bu bağlamda geopolimer beton üstün mekanik ve durabilite özellikleri ve birçok atığı öncül olarak kullanma yetenekleri nedeniyle çevre dostu bir malzeme olarak son yıllarda ilgi görmüştür. Düşük karbon ayak izine sahip olması ve uçucu kül, öğütülmüş granül yüksek fırın cürufu gibi endüstriyel yan ürünlerin ve volkanik esaslı küllerin kullanılması, geopolimer betonun (GPC) geleneksel betona sürdürülebilir bir alternatif olmasını sağlar. Katı atık tesislerinde artan inşaat yıkım atıkları ve doğal kaynakların aşırı kullanımı ekolojik denge için endişe verici seviyeye ulaşmıştır. Bu nedenle beton atıkların geri dönüşümü; katı atık problemlerini çözmenin, ekolojik dengeyi sağlamanın ve doğal hammaddeleri korumanın en etkili yöntemlerinden biridir. Fakat literatürde; geleneksel beton için geri dönüşüm ve yeniden kullanım gibi yaşam sonu stratejileri geniş çapta araştırılmış olsa da bu tür stratejilerin geopolimer beton için uygulanabilirliği yeterli düzeyde araştırılmamıştır. Bu makale, geri dönüştürülmüş geopolimer agregaların fiziksel özelliklerini ve geri dönüştürülmüş agrega ile üretilen geopolimer betonun mekanik özelliklerini inceleyen araştırmaları sunmaktadır. Literatür araştırmaları sonucunda; aynı tane boyutundaki doğal agregalara göre geri dönüştürülmüş geopolimer agregaların su emme oranının yüksek, tane yoğunluğunun düşük, Los Angeles aşınma direncinin düşük, pH değerinin yüksek, potansiyel ASR reaktivitesinin düşük olduğu gözlemlenirken, geri dönüştürülmüş agrega ile üretilen geopolimer betonun mekanik özelliklerinin geleneksel betonun mekanik özelliklerinden daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.