Tunca Nehri (Edirne-Türkiye) Kıyı Şeridi Boyunca Sediment ve Topraklardaki Radyoaktivite Seviyelerinin ve İlgili Sağlık Tehlikelerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Tunca Nehri’nin Türkiye’nin Edirne ilinde bulunan uzantısından toplanan toprak ve sediment örneklerinde doğal ve (226Ra, 232Th ve 40K) ve yapay (137Cs) radyonüklid aktivite konsantrasyonları mevsimsel olarak belirlenmiştir. Örnekler, yüksek saflıkta germanyum dedektörlü (HPGe) gama spektrometre sistemi kullanılarak analiz edilmiştir. Toprak örnekleri için ortalama 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs aktivite konsantrasyonları sırasıyla 39.94±0.95 Bq/kg, 55.42±1.02 Bq/kg, 688.21±8.12 Bq/kg ve 7.67±0.44 Bq/kg bulunmuştur. Sediment örnekleri için ortalama 226Ra, 232Th, 40K ve 137Cs aktivite konsantrasyonları sırasıyla 40.32±1.39 Bq/kg, 46.90±1.11 Bq/kg, 651.43±7.95 Bq/kg ve 7.92±0.41 Bq/kg olarak belirlenmiştir. Radyolojik etkinin belirlenmesi için radyum eşdeğer aktivitesi, karasal soğurulan gama doz hızı, yıllık etkin doz eşdeğeri ve dış tehlike indeksi hesaplandı. Toprak örnekleri için ortalama radyum eşdeğer aktivitesi, karasal soğurulan gama doz hızı, yıllık etkin doz eşdeğeri ve dış tehlike indeksi sırasıyla 172.19 Bq/kg, 80.86 nGy/h, 99.16 μSv/y ve 0.47 olarak hesaplandı. Sediment örnekleri için ortalama radyum eşdeğer aktivitesi, karasal soğurulan gama doz hızı, yıllık etkin doz eşdeğeri ve dış tehlike indeksi sırasıyla 157.55 Bq/kg, 74.36 nGy/h, 91.19 μSv/y ve 0.43 olarak belirlendi. Elde edilen değerler dünya ortalamaları ve önerilen değerler açısından değerlendirildi.