Affiliation:
1. GEMEREK MESLEK YÜKSEKOKULU
Abstract
Tıbbi aromatik bitkiler binlerce yıldır ilaçların ana kaynağı ve sistematik geleneksel ilaçların temeli olarak kullanılmaktadır. Tıbbi aromatik bitkiler arasında çeşitli hastalıkların tedavisinde en yaygın kullanılan bitkilerden birisi Asteraceae familyasında bulunan Achillea sp. türleridir. Achillea türlerinin en bilinen bitkisi A. millefolium’dur. A. millefolium çeşitli cilt rahatsızlıklarını ve sindirim bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır. Tıbbi kullanımlarına ilaveten kozmetik ve veterinerlik alanında da kullanılmaktadır. Monoterpen 1,8-sineol iyi bilinen bir terpenoit oksittir ve ayrıca klinik etki için ilgili bir anlamı olan diğer uçucu yağların bileşenidir. Anti-inflamatuar, antioksidan, serbest radikal süpürücü, mukolitik/sekretolitik, bronkodilatör, antiviral ve antimikrobiyal etkileri de dâhil olmak üzere birçok biyolojik aktivitesi bilinmektedir. Bu çalışma, Sivas’ta yetişen Achillea millefolium (civanperçemi) bitkisinin uçucu yağ bileşimi miktarını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada bitkinin uçucu yağ içeriği tespit edilmiş ve 1,8-sineol (%19.33) bileşiğinin Achillea millefolium bitkisinde bulunan diğer uçucu yağlardan yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmalarda, bitki uçucu yağı analizi için Gaz Kromatografisi (GC-MS) kullanılmıştır. Bitkide, baskın olarak 15 adet uçucu yağ bileşeni belirlenmiştir ve yazımızda detaylı olarak sunulmuştur. Ayrıca, bitki uçucu yağının antimikrobiyal ve antifungal özelliği belirlenmiştir. Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Salmonella typhimurium türlerinin inhibisyon çapları sırası ile 0.891, 0.763 ve 0.529 mm olarak bulunmuştur. Benzer şekilde, Aspergillus flavus, Fusarium solani ve Penicillium digitatum karşı uçucu yağın engelleme oranı sırasıyla %34.91, %21.47 ve %23.08 olarak bulunmuştur.