LOJİSTİK VE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ İÇİN COVID-19 SALGIN DÖNEMİ ARAŞTIRMA EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Çalışmanın amacı, COVID 19 salgın dönemini kapsayan 2020-2021 yıllarında The International Journal of Logistics Management (IJLM), Türkçe adıyla Uluslararası Lojistik Yönetimi Dergisinde yayınlanan makalelerin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmesi ve makalelerde COVID 19 odağında tartışılan lojistik ve tedarik zinciri araştırma eğilimlerinin belirlenmesidir. IJLM, etki faktörü yüksek ve lojistik alanında prestijli bir dergidir. Dergide COVID 19 salgın dönemini kapsayan 2020-2021 yıllarında yayınlanan 143 makale en fazla yoğunlaşılan konular, en çok kullanılan yöntemler ve üzerinde çalışılan ülke/bölgeler açısından VOSviewer Programı (1.6.17) kullanılarak sistematik olarak incelenmiştir. Yapılan analizlerle en sık tekrarlanan üç anahtar kelime COVID 19, performans ve sürdürülebilirlik olarak belirlenmiştir. Çalışmaların ana konu itibariyle önemli kısmının beklenildiği gibi COVID 19’la ilgili olduğu ve COVID 19 odaklı çalışmalarda da performans temasının yoğun olarak işlendiği; makalelerin çoğunluğunun (117 makalenin) doğrudan herhangi bir ülke ya da coğrafi bölgeyi konu almadığı ortaya konmuştur. Vaka analizi makalelerde en fazla kullanılan yöntemdir. Çalışmada COVID 19 odağında yapılan makalelere ise ayrıca mercek tutulmuş, bu makaleler konuları ve kapsamları açısından detaylı olarak değerlendirilmiştir. COVID 19 odağında yapılan makalelerde; tedarik zincirlerinde dirençlilik, oluşan yeni koşullardaki meydan okuma ve zorluklarla mücadelede geliştirilebilecek politikalar, salgın sürecinde ve sonrasında teknoloji kullanımı ile ilgili konuların daha yoğun araştırıldığı görülmüştür. Salgın, tedarik zincirindeki firmaların sosyal sıkıntılar yaşamasına da neden olmasına rağmen, sosyal boyutların çok az makalede doğrudan çalışıldığı belirlenmiştir. Diğer yandan, salgın lojistik sektörünün önemini belirgin hale getirmiş, özellikle kargo ve üçüncü taraf lojistik şirketler hazırlıksız yakalandıkları salgında olağanüstü performans sergilemek zorunda kalmıştır. Buna rağmen, anahtar kelimelerinde COVID 19 geçen makalelerde lojistik faaliyetlere ve kargo hizmetlerine yönelik çalışmaya rastlanmamıştır. Bu kapsamda, salgının kargo hizmetleri ve 3PL şirketlere etkileri hakkında araştırma boşluklarının bulunduğu tespit edilmiştir.