ALT ÇƏNƏNİN SINIĞI OLAN XƏSTƏLƏRİN MÜALİCƏSİNİN VƏ REABİLİTASİYASININ MÜXTƏLİF MƏRHƏLƏLƏRİNDƏ AĞIZ BOŞLUĞU MAYESİNİN DƏYİŞMƏ DİNAMİKASI

Abstract

A study has been conducted to investigate the characteristics of oral cavity saliva at various stages of treatment in individuals who have sustained mandibular trauma. At the stages of clinical monitoring, the biophysical and biochemical characteristics of oral fluid in 112 patients with mandibular injuries changed significantly: in the pre-immobilization period, the buffering capacity of oral fluid value was lower compared to that in the first and second immobilization periods, while in the post-immobilization period, it did not differ from the values reached. The viscosity of oral fluid increased significantly in the first and second immobilization periods, while in the post-immobilization period, there was a relative decrease in this parameter; the mean group pH values also decreased; this occurred in the setting of a decrease in the salivation rate, and the maintenance of the acid-base balance of the oral cavity was provided by a decrease in buffering capacity of oral fluid (by 22.0%), a decrease in the pH of oral fluid (by 23.0%) with an increase in its viscosity (by 13.0%) and a decrease in the salivation rate (by 67.0%). When analyzing the state of local non-specific protection of oral fluid in patients with mandibular injuries, an increase in lysozyme activity was found in the first period and its rapid decrease in the post-immobilization period, which was accompanied by a significant increase in the degree of microbial contamination of the oral cavity, as indicated by changes in absolute and relative urease activity, as well as an increase in the degree of dysbiosis in the second immobilization and post-immobilization periods, which corresponded to the clinically decompensated stage of dysbiosis. Alt çənə nahiyəsindən travmaya məruz qalmış şəxslərin müalicəsinin müxtəlif mərhələlərində ağız boşluğu mayesinin xüsusiyyətini araşdırmaq məqsədilə tədqiqat aparılmışdır. Ümumiyyətlə alt çənəsindən travmaya məruz qalmış 112 xəstənin stomatoloji statusu dispanserizasiyanın müxtəlif mərhələlərində tədqiq edilmişdir. Müalicənin başlanmasından əvvəl və müalicənin müxtəlif mərhələlərində sağalma proseslərinin gedişatına nəzarət etmək məqsədilə ağız boşluğu mayesinin biofiziki və biokimyəvi xarakteristikası müəyyənləşdirilmişdir. Alt çənəsindən travma almış xəstələrdə aparılan klinik müşahidənin müxtəlif mərhələlərində ağız boşluğu mayesinin biokimyəvi və biofiziki xassələrində aşkar nəzərə çarpan dəyişikliklər baş vermişdir: immobilizasiyadan əvvəlki mərhələdə mayenin bufer tutumu immobilizasiyadan sonrakı I və II mərhələlədəkinə nisbətən aşağı olmuş, immobilizasiyadan sonrakı mərhələdə isə əvvəl əldə edilmiş səviyyədən fərqlənməmişdir. İmmobilizasiyanın I və II mərhələlərində ağız boşluğu mayesinin özlülüyü əhəmiyyətli dərəcədə artmış, postimmobilizasiya mərhələsində isə nisbətən azalmışdır; mayenin pH-nın orta qiyməti də azalmışdır və bu, ağız suyu ifrazının sürətinin də azalması ilə müşayiət edilmişdir. Ağız boşluğu mayesinin turşu-gələvi müvazinətinin sabitliyi isə bufer sistemi sayəsində təmin edilmişdir (22 %); mayenin pH-ı azalmış (23 %), özlülüyü (13 %) artmış və ağız suyunun sekresiyası (67 %) azalmışdır. Travma almış alt çənənin immobilizasiyası zamanı ağız suyunun qeyri-spesifik mühafizəedici amili olan lizosimin aktivliyi artmış, immobilizasiyadan sonrakı mərhələdə isə sürətlə azalmışdır. Bu isə ağız boşluğu mayesində mikroorqanizmlərin sürətlə artması ilə müşayiət edilirdi. Были проведены исследования с целью изучить характеристики ротовой жидкости на этапах лечения у пострадавших с травмами нижнечелюстнойчелюстно области. Изучено стоматологический статус 112 пострадавших с травмами нижней челюсти на этапах их диспансерного наблюдения. На этапах оценки эффективности лечения до и в разные сроки после лечения в ротовой жидкости больных определяли биофизические и биохимические характеристики ротовой жидкости. На разных этапах клинического наблюдения биофизические и биохимические характеристики ротовой жидкости пострадавших с травмами нижней челюсти достоверно изменились: в доиммобилизационном периоде значение буферной емкости ротовой жидкости было ниже, чем в первый и второй периоды иммобилизации, а в постиммобилизационный период не отличалась от достигнутых значений. Вязкость ротовой жидкости достоверно увеличивалась в первый и второй периоды иммобилизации, тогда как в постиммобилизационный период наблюдалось относительное снижение этого показателя; средние значения рН группы также снизились; это происходило на фоне снижения скорости слюноотделения, а поддержание кислотно-щелочного баланса ротовой жидкости обеспечивалось снижением буферной способности ротовой жидкости (на 22,0%), снижением рН ротовой жидкости жидкости (на 23,0%) с увеличением ее вязкости (на 13,0%) и снижением скорости слюноотделения (на 67,0%). При анализе состояния местной неспецифической защиты ротовой жидкости у пострадавших с травмами нижней челюсти выявлено повышение активности лизоцима в первый период и ее быстрое снижение в постиммобилизационном периоде, что сопровождалось значительным повышением степени микробного обсеменения ротовой жидкости.