Dönüşümsel Öğrenme Kuramı Mezuniyet Sonrası Tıp Eğitiminde Nasıl Uygulanabilir?

Abstract

Amaç: Dönüşümsel (transformatif) öğrenme, bireyin belirli bir problem ile karşılaştığında, bu problem durumu ile ilgili daha önceki bilgi ve deneyimlerini gözden geçirerek bu problemin çözümüne yönelik eyleme geçmesi, yeni edindiği bilgi ve deneyimleri gerçek uygulamalarla denemesi, belirli bir düzeyde yeterlilik ve özgüven oluşturarak yeni bilgi ve deneyimleri yaşamına entegre etmesi sonucunda gerçekleşen öğrenme sürecidir. Bu çalışmanın amacı, dönüşümsel öğrenme kuramını açıklamak, bu kuram bağlamında asistan hekimlerin nasıl öğrendiklerini, hekimlerin uzmanlık eğitiminde eğitici ve öğrenen rollerini incelemektir. Yöntem: Alanyazında ilgili çalışmaları yorumlamak, belirli kuramları incelemek, değerlendirmek ve okuyucularda bu konu hakkında bir anlayış geliştirmek, kavramsal analiz aracılığıyla bir çıkarımda bulunmak olan geleneksel derleme türündeki bu çalışmanın amacı doğrultusunda PubMed, Scopus ve Google Scholar veri tabanları taranmış ve dönüşümsel öğrenme kuramı ile ilgili çalışmalar incelenmiştir. Literatür tarama çalışması Ekim-Kasım 2023 döneminde gerçekleştirilmiştir. Literatür taramasında kullanılan anahtar kelimeler “uzmanlık eğitimi”, “mezuniyet sonrası eğitim”, “transformatif öğrenme”, “asistan hekimler”dir. Sonuç: Hekimlerin mevcut bilgi birikimi, beceri ve tutumlarını yeni karşılaştıkları problem ya da çatışma durumlarına uygulamaları ve süreç boyunca edindikleri deneyimlere göre yeterliklerini sürekli olarak güncellemeleri beklenmektedir. İlerlemecilik (progressivism) ve yeniden kurmacılık (reconstructionism) eğitim felsefelerine dayanan dönüşümsel öğrenme kuramında öğrenme sürecinin aşamaları göz önünde bulundurulduğunda, asistan hekimlerin belirli bir problem ile karşılaşması, bu problem durumu ile ilgili olarak daha önceki bilgi ve deneyimlerini gözden geçirerek özdeğerlendirme sürecine girmesi, bu problemin çözümüne yönelik eyleme geçmesi, yeni edindiği bilgi ve deneyimleri gerçek uygulamalarla denemesi, belirli bir düzeyde yeterlilik ve özgüven oluşturarak yeni bilgi ve deneyimleri yaşamına entegre etmesi bir öğrenenin dönüşümsel öğrenme sürecini kullandığını göstermektedir. Dönüşümsel öğrenme kuramı, öğrenme sürecinin etkileşim, aktif katılım ve kişiselleştirilmiş bir deneyim gerektiren bir süreç olduğunu vurgulamaktadır. Dolayısıyla, eğiticiler ve öğrenenler arasındaki etkileşim, her iki tarafın da öğrenme sürecini şekillendirmesine katkıda bulunmaktadır. Bu nedenle, öğrenme sürecinde eğitici ve öğrenenlerin rolleri bütüncül olarak ele alınmalı, eğitim programları hazırlanırken bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.