Abstract
Cel artykułu: Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie determinant wielkości mnożników fiskalnych z uwzględnieniem specyfiki globalnego kryzysu finansowego i ekonomicznego z lat 2007–2009 (tzw. Wielkiej Recesji), jak również kryzysu będącego następstwem ogłoszenia pandemii koronawirusa w marcu 2020 roku. Uwzględniono także uwarunkowania regionalne wielkości mnożników.
Rezultaty: Na podstawie krytycznego przeglądu literatury przedmiotu przedstawione zostały: pojęcie i istota mnożników fiskalnych, mechanizm i etapy ich działania, determinanty wielkości mnożników fiskalnych, przyczyny nieliniowości dyskrecjonalnej polityki fiskalnej w fazie ekspansji i w okresie konsolidacji fiskalnej. Opisano także metody wyznaczania mnożników fiskalnych w praktyce oraz zaprezentowano wnioski z badań empirycznych z uwzględnianiem specyfiki Wielkiej Recesji, jak również kryzysu będącego następstwem ogłoszenia pandemii koronawirusa w 2020 roku.
Wnioski: Na wielkość mnożników fiskalnych wpływa bardzo wiele czynników, w tym cechy strukturalne gospodarki, faza cyklu koniunkturalnego, a także czynniki związane z poziomem rozwoju gospodarczego kraju. Polityka fiskalna ma charakter nieliniowy – w przypadku zastosowania restrykcyjnej polityki fiskalnej mnożnik ten jest większy w zestawieniu z efektem zastosowania porównywalnego bodźca w ramach ekspansywnej polityki fiskalnej. Poziom oszacowanych mnożników fiskalnych w ramach badań empirycznych, ze względu na duży rozstęp wyników, zarówno w przypadku wydatków rządowych, jak też podatków, jest bardzo niepewną przesłanką do prowadzenia polityki stabilizacyjnej przez rząd.
Publisher
University of Applied Sciences in Tarnow, Poland