Kết quả khảo sát một số phương pháp kiểm tra đa bội trên sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.)

Abstract

Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.) là cây dược liệu quý và đặc hữu của Việt Nam. Việc nghiên cứu tạo giống sâm Ngọc Linh đa bội với hàm lượng dược chất và khả năng sinh trưởng gia tăng có ý nghĩa rất quan trọng đối với sản xuất. Tuy nhiên, việc kiểm tra đa bội ở sâm Ngọc Linh hiện vẫn chưa được thống nhất về mặt phương pháp. Nghiên cứu này tiến hành thử nghiệm và đánh giá một số phương pháp kiểm tra đa bội để phục vụ cho việc sàng lọc cây sâm Ngọc Linh đa bội. Mẫu sâm Ngọc Linh (lá, rễ, thân rễ và phôi) sau khi xử lý đa bội được sử dụng cho kiểm tra thông qua phân tích (1) số lượng lục lạp, kích thước và mật độ khí khổng, (2) số lượng nhiễm sắc thể (NST) tế bào đầu rễ và (3) hàm lượng ADN tế bào. Kết quả cho thấy tất cả các phương pháp phân tích đều có thể xác định được mẫu sâm Ngọc Linh đa bội. Số lượng lục lạp trong tế bào và kích thước khí khổng tăng trong khi mật độ khí khổng giảm ở mẫu tứ bội so với lưỡng bội. Số lượng nhiễm sắc thể đầu rễ ở mẫu tứ bội (48 NST) tăng 2 lần so với mẫu lưỡng bội (24 NST). Sự gia tăng hàm lượng ADN của mẫu tứ bội (9.41 ± 0.05 pg) so với lưỡng bội (4.73 ± 0.04 pg) đạt tỷ lệ tương ứng với mức độ đa bội