Organ Nakli Alıcılarında Travma Sonrası Büyüme

Abstract

Organ nakli, her yaştan insanı kapsayan ve çeşitli nedenlerle işlevini yitiren hayati organların tedavisinde kullanılan bir tedavi seçeneğidir. Organ naklinin hastaları çok yönlü etkilediği bilinmektedir. Olumsuz etkilenmeler olduğu gibi, organ naklinin hastaların beden ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkilerinin olduğu çok sayıda araştırma ile ortaya konmuştur. Ancak nakledilen organın türüne bakılmaksızın, organ nakil olmuş hastaların tamamı; uzun tedavi protokollerine uyma zorunluluğu, immünsupresif tedavinin olumsuz etkileri, enfeksiyon ve organ reddi riski, sosyal izolasyon, cinsel işlevlerde bozulma gibi psikososyal sorunlar yaşayarak yaşam boyu süren zorluklardan etkilenmektedir. Bu zorluklar hastanın stres ve kaygı düzeylerini artırarak travmatik deneyimlere yol açar. Bu travmatik deneyim hastada farklı sonuçlar doğurabilirken; aynı zamanda hayatın anlamı, gelişmiş ilişkiler, kişisel güçlendirme algısı ve ruhsal gelişim gibi olumlu değişikliklere de yol açabilir. Bu olumlu değişiklikler "travma sonrası büyüme" olarak tanımlanmaktadır. Travma sonrası büyüme, yüksek stresli durumlar ve olayların bir sonucu olarak olumlu kişisel gelişim deneyimlerini ifade etmektedir. Bu derleme, organ nakli alıcılarında travma sonrası büyüme ve bunu etkileyen faktörler ile ilgili literatüre dayalı bilgileri sunmak için yazılmıştır.