Author:
Phan Vĩnh Thịnh,Huỳnh Thị Ngọc Linh,Đỗ Thị Thanh Hương,Nguyễn Thanh Phương
Abstract
Ảnh hưởng của CO2 và nitrite lên động vật thuỷ sản đã có nhiều công bố khoa học. Lươn đồng (Monopterus albus) là loài hô hấp khí trời được nuôi phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long. Lươn đồng có thể bị ảnh hưởng bởi CO2 tăng do tác động của biến đổi khí hậu và nitrite cao do nuôi thâm canh. Nghiên cứu ảnh hưởng đơn và kết hợp CO2 với nitrite cao lên khả năng điều hòa acid và base trên lươn đồng (250-350 g/con) được thực hiện với 4 nghiệm thức gồm 30 mmHg CO2, 23,57 mM NO2-, 30 mmHg CO2 + 23,57 mM NO2- và đối chứng, mỗi nghiệm thức được lặp lại 6 lần. Sau 96 giờ thí nghiệm, kết quả cho thấy sự xâm nhập kết hợp CO2 và nitrite gây cản trở quá trình phục hồi pH máu của lươn đồng (pH máu giảm), nồng độ các ion Na+, K+, Cl‑ và áp suất thẩm thấu đều giảm. Tuy nhiên, lươn đồng vẫn có khả năng điều hòa acid và base trong máu cũng như điều hòa các ion khi bị nitrite xâm nhập nhờ cơ chế trao đổi ion Cl- gián tiếp (giảm ion Cl- qua sự trao đổi HCO3-/Cl-).
Reference53 articles.
1. Aggergaard, S. & Jensen, F. B. (2001). Cardiovascular changes and physiological response during nitrite exposure in rainbow trout. Journal of Fish Biology, 59(1), 13-27. https://doi.org/10.1111/j.1095 8649.2001.tb02335.x
2. Boijink, C., Florindo, L. H., Leite, C. A. C., Kalinin, A. L., Milsom, W. K. & Rantin, F.T. (2010). Hypercarbic cardiorespiratory reflexes in the facultative air-breathing fish jeju (Hoplerythrinus unitaeniatus): The role of branchial CO2 chemoreceptors. Journal of Experimental Biology, 213, 2797-2807. http://doi.org/10.1242/jeb.040733
3. Boutilier, R. G., Iwama, G. K., Heming, T. A. & Randall, D. J. (1985). The apparent pK of carbonic acid in rainbow trout blood plasma between 5 and 15°C. Respiration Physiology, 61, 237-254. https://doi.org/10.1016/0034-5687(85)90129-X
4. Boyd, C. E. (1998). Water quality in pond for Aquaculture. Research and Development Series No. 43 August 1998. International center for aquaculture and aquatic enviroment, Alabama agriculture experiment station, Auburn University, Auburn, Alabama, 37 pages.
5. Cameron, J. N. (1971). Rapid method for determination of total carbon dioxide in small blood samples. Journal of Applied Physiology, 31, 632-634. DOI: 10.1152/jappl.1971.31.4.632