TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE SERMAYE YETERLİLİĞİNE GÖRE ÖZKAYNAK KÂRLILIĞININ GÖRÜNÜMÜ

Abstract

Taşınan risk ve kârlılık arasında denge kurulması ve bu dengenin yönetimi banka faaliyetlerinin çekirdeğini oluşturmaktadır. Risk ve kârlılık arasındaki etkileşimin analizinde, riski temsilen sermaye yeterliliği rasyosu ve kârlılığı temsilen özkaynak kârlılığını kullanan bu çalışmada, Türk bankacılık sektöründe 2014-2023 döneminde sermaye yeterliliği ve özkaynak karlılığında ulaşılan sonuçlar değerlendirilmekte; taşıdıkları riske göre banka gruplarının ulaştıkları kârlılık düzeyi analiz edilmektedir. Özkaynak kârlılığı bağlamında, 2018 yılına kadar genelde pozitif reel özkaynak kârlılığına sahip olan bankalar sonraki dönemde yüksek oranlı negatif reel kârlılıklar edinmiştir. Sermaye yeterliliği ve özkaynak kârlılığı arasında ters yönlü ilişki bulunduğu varsayımından hareket eden çalışmada kullanılan metodolojiye göre, sermaye yeterliliğinde %0,1’lik değişime yol açan risk ağırlıklı varlıklardaki değişim, özkaynak karlılığında aynı düzeyde ve ters yönde değişime yol açmaktadır. Mevduat bankalarının bir bütün olarak ulaştığı sonuçlara kıyasla, yabancı bankaların 3,2, yerli özel bankaların 3,1, katılım bankalarının 1,7 puan daha yüksek ortalama özkaynak kârlılığına ulaşırken, kamu bankalarının ise 5,1 puan daha düşük kârlılık elde ettikleri belirlenmiştir.