Author:
Shala Merita,Luzha Labëri
Abstract
Problemet emocionale dhe të sjelljes te fëmijët e moshës parashkollore mund të jenë të shpeshta dhe të paraqesin pengesa në zhvillimin e shëndoshë psikologjik të fëmijëve, prandaj studimi dhe pasqyrimi i tyre ka një rëndësi të posaçme në zhvillimin e gjithanshëm të fëmijës.
Zbulimi i hershëm i shenjave paralajmëruese të këtyre problemeve që mund të ndikojnë negativisht në zhvillimin tërësor të fëmijëve dhe të shëndetit të tyre mendor konsiderohet si nevojë për tërësinë e përcaktimeve të qasjes së punës ndaj fëmijëve apo hartimit të politikave që mbështesin këtë zhvillim. Konceptualisht, kjo përputhet edhe me kornizën e zhvillimit dhe atë psiko-biologjike që sugjerojnë se origjina e më vonë edhe psikopatologjitë mund të identifikohen në karakteristikat e sjelljes dhe karakteristikat emocionale që janë të pranishme në vitet e para të jetës së fëmijës (Carter e të tjerë, 1999; DelCarmen-Wiggins dhe Carter, 2001; Lieberman, 1993; Mesman dhe Koot, 2001; Shaw e të tjerë, 2001; Zeanah, 2000).
Në të njëjtën kohë, përcaktimi i shenjave të shqetësimeve emocionale është gjithashtu i nevojshëm për planifikimin dhe vlerësimin e modeleve të intervenimit të hershëm. Adresimi i karakteristikave të zhvillimit të fëmijëve, i nevojave të shëndetit mendor në vitet e moshës parashkollore, e cila kërkon ndërgjegjësimin e prindërve për rëndësinë që ka shëndeti mendor i fëmijëve të tyre, është gjithashtu mjaft i rëndësishëm.
Duke pasur parasysh të gjitha këto dhe faktin që te ne janë zhvilluar shumë pak studime në vlerësimin e problemeve emocionale dhe të sjelljes te fëmijët parashkollorë, materiali i mëposhtëm ofron një perspektivë të vlerësimit të këtyre problemeve.
Publisher
Kosovo Pedagogical Institute
Reference49 articles.
1. Achenbach, T. M. (1991). Manual for the Child Behavior Checklist/4-18 and 1991 profile. Burlington, VT: University of Vermont Department of Psychiatry.
2. Achenbach T.M., Rescorla L.A. (2001).Manual for the ASEBA School-age Forms & Profiles. Burlington, VT: Research Center for Children, Youth, and Families, University of Vermont.
3. Barr, R. G. (2000). Excessive crying. In A. Sameroff, M. Lewis, & S. M. Miller, Handbook of developmental psycho-pathology (2nd ed., pp. 327-350). New York: Kluwer Academic.
4. http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4615-4163-9_18
5. Bennett, K.J., & Lipman, E.L. (1999). Predicting conduct problems: Can high-risk children be identified in kindergarten and Grade I? Journal of Consulting and Clinical Psychology, 67(4), 470–480.