Affiliation:
1. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ, VETERİNER FAKÜLTESİ
Abstract
Süt ve süt ürünleri; sosyoekonomik ve uluslararası ticaret açısından kritik bir öneme sahiptir. Süt tüketimi, pestisit-lerin yağ dokuda yoğunlaşma ve süte geçme özellikleri nedeniyle düzenli olarak maruziyet açısından ciddi halk sağlığı endişesi yaratmaktadır. Son zamanlarda artan kimyasal kontaminasyon endişeleri, tüketicilerin organik süte yönelik taleplerinde artışa neden olmuştur. Bu çalışma kapsamında, piyasada çeşitli marketlerde satışa sunulan, farklı ticari markalara ait 10 organik (pastörize), 20 klasik (UHT ve pastörize) yöntemle üretilmiş olmak üzere toplam 30 ısıl işlem görmüş süt örneği 177 pestisit açısından gaz kromatografisi/kütle spektroskopisi (GC-MS/MS) kullanılarak analiz edil-miştir. Analiz edilen süt örneklerinin hiçbirinde Türk Gıda Kodeksi (TGK)’nın ilgili yönetmeliğindeki maksimum kalıntı limitlerinin (0.01 mg/kg) üzerinde bir pestisit kontaminasyonuna rastlanmamıştır. Bununla birlikte çalışma kapsamına alınan lindane, heptachlor, fenamiphos ve aldrin pestisitlerine ait TGK limit değerlerinin, Codex Alimentarius (2019) limit değerlerine göre oldukça yüksek olduğu, benzer şekilde lindane, heptachlor, fenamiphos, aldrin, fipronil, endrin, chlordane, hexachlorobenzene pestistlerine ait değerlerin ise Avrupa Birliği Komisyonu (EC, 2010) tarafından belir-lenen limitlerin çok üzerinde kaldığı gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, TGK’nin ilgili yönetmeliğindeki bazı pestisitlere ait maksimum kalıntı limit değerlerinin güncellenmesi gerektiğini, benzer şekilde ulusal referans laboratuvarların da alt yapı ve metotlarını bu limit değerlere göre düzenlemesi gerektiğini ortaya koymuştur. Pestisit maruziyetleri açısından halk sağlığının korunabilmesi için iyi tarım uygulamalarının ve pestisit takip sistemlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Farklı üretim metotlarının kontaminasyon düzeylerine olan etkilerinin daha iyi anlaşılabilmesi için konuya ilişkin daha kapsamlı çalışmaların planlanmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Reference38 articles.
1. Acara A. Türkiye’nin kalıcı organik kirletici maddelere (POP’ler) ilişkin Stockholm sözleşmesi için taslak ulusal uygulama planı. Unido-POP’ler Projesi. Pro-je No. GF/TUR/03/008, 2006; s. 237.
2. Bulut S, Akkaya L, Kov V, Konuk M. Organochlorine pesticide residues in butter and kaymak in Afyon-karahisar, Turkey. J Anim Vet Adv 2010; 9(1-4): 2797-801.
3. Codex Alimentarius (CA) 2019 Codex pesticides resi-due online database in/on milk. https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius/codextexts/dbs/pestres/commodities detail/en/?lang=enandc_id=187. Accessed Date: 14.11.2021.
4. Chandra P, Enespa Singh R, Arora PK. Microbial lipases and their industrial applications: A comprehensive review. Microb Cell Factories 2020; 19: 1-42.
5. Deti H, Hymete A, Bekhit AA, Mohamed AMI, Bekhit AE-DA. Persistent organochlorine pesticides residues in cow and goat milks collected from different regions of Ethiopia. Chemosphere 2014; 106: 70-4.