Affiliation:
1. KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ
2. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Empati, bireyin, dünyayı başka bir kişinin gördüğü gibi görmesini sağlayan yeteneğidir. Bilişsel empati olarak da açıklanabilen zihin kuramı ise, bireyin zihinsel durumları kendine ve diğer insanlara atfetme yeteneğini ifade etmektedir. Empati ve zihin kuramı, birbiriyle ilişkili ve özellikle erken çocukluk döneminde bakış açısının gelişimi ile ilgili olan ve güncel olarak dikkatleri üzerinde toplayan iki temel kavramdır. Bu araştırma da 3-5 yaş grubu çocukların Empati ve Zihin Kuramı düzeylerinin saptanması amacıyla planlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Konya il merkezinde 3-5 yaş grubu çocuğu olan toplam 176 anne oluşturmaktadır. Öncelikle Empati ve Zihin Kuramı Ölçeğinin geçerlik-güvenirlik analizi yapılmış ve geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır. Geçerlik ve güvenirlik analizinin ardından 3-5 yaş grubu çocuklarının Empati ve Zihin Kuramı düzeyleri çocuğa ait cinsiyet, okul öncesi kuruma devam durumu, yaş ve doğum sırası; ebeveyne ait toplam çocuk sayısı, sosyoekonomik düzey, yaş, öğrenim durumu, meslek ve çalışma durumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırma sonucunda Olumsuz Zihin Kuramı Alt Ölçek Puanlarının ailedeki çocuk sayısı ile anne-baba öğrenim durumu; Olumlu Zihin Kuramı Alt Ölçek Puanlarının ailenin sosyoekonomik düzeyi, anne öğrenim durumu ve annenin mesleği değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde farklılaştığı saptanmıştır. Ayrıca Empati ile Olumlu Zihin Kuramı Alt Ölçeği arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Reference49 articles.
1. Akkaya, E. (2018). İşitme kayıplı ve tipik gelişen 4-5 yaşındaki çocukların zihin kuramı ve dil becerileri bakımından karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
2. Altıntaş, M. (2014). Çocuklar için zihin kuramı test bataryası'nın 4-5 yaş Türk çocuklarına uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışması [Doktora tezi]. Haliç Üniversitesi.
3. Apperly, I. A. (2012): What is “theory of mind”? Concepts, cognitive processes and individual differences. The Quarterly Journal Of Experimental Psychology, 65(5), 825-839. doi:10.1080/17470218.2012.676055
4. Arıkan, Z., & Tüfekci, A. (2020). 5-6 yaş grubu çocukların zihin kuramı becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Journal of Child & Development (J-CAD)/Çocuk ve Gelişim Dergisi (ÇG-D), 3(6), 13-27.
5. Ball, C. L., Smetana, J. G., & Sturge‐Apple, M. L. (2017). Following my head and my heart: Integrating preschoolers' empathy, theory of mind, and moral judgments. Child Development, 88(2), 597-611. doi:10.1111/cdev.12605