İnvazif Kandida Enfeksiyonu

Abstract

Yüksek mortalite ve morbidite ile ilişkili olan fungal enfeksiyonların sıklığı giderek artmaktadır. Fungal enfeksiyonlarda en fazla saptanan etkenler kandida türleridir. Kandida enfeksiyonlarında en önemli risk faktörü, deri ve mukozaların kandida türleriyle kolonize olmasıdır. Vasküler ve üriner kateter uygulanması gibi invazif girişimler kolonizasyon ve enfeksiyon riskini arttırmaktadır. İmmunsupresif tedavi alımı, nötrofil ve lenfosit defektleri, fagosit anormallikleri, yoğun bakım ünitesinde yatışı olması, geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı, mekanik ventilasyon, parenteral beslenme ve abdominal cerrahi de risk faktörlerindendir. Diğer enfeksiyonlardan ayırt edici semptom veya bulgusunun olmaması, kandida enfeksiyonlarının gözden kaçmasına ve geç tanı konulmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle klinik tanı için uygulanabilirliği kolay olan kandidanın kolonize olma indeksi, Ostrosky klinik tahmin kuralı ve kandida skorlaması sistemleri geliştirilmiştir. Kesin tanı için maya veya hif formlarının, kan veya doku kültürlerinde gösterilmesi gerekmektedir. Mortalite riski yüksek olan bu enfeksiyonlarda, erken müdahale ölüm oranını azaltmaktadır. Tedavi yöntemleri profilaktik, ampirik, preempitif ve hedefe yönelik tedavi olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Fungal enfeksiyon açısından yüksek riskli hastalarda, enfeksiyonun gelişmemesi için uygulanan koruyucu tedavi yöntemi profilaktik tedavidir. Ampirik tedavi, nedeni açıklanamayan ateşi olan ve steril olmayan alanlarda kandida üremesi saptanan hastalarda uygulanan tedavi yöntemidir. Yüksek olası invazif kandidiyazis için şokta olan hastalarda preempitif tedavi uygulanırken, steril ortamlarda kandida invazyonu gösterilen durumlarda hedefe yönelik tedavi verilmektedir.