Applications and Effects of Engineering Ethics in Civil Engineering Education

Abstract

Ülkemizde etik kuralları mesleki açıdan yeterli düzeyde uygulanmamaktadır. Mühendisler, mesleklerini yaparken üstesinden gelmek zorunda olacağı farklı etik ikilemlerle karşı karşıya kalabilmektedir. Mühendislik etiği ilkelerince, mühendisler görevlerini yerine getirirken toplumun güvenliğini, sağlığını ve refahını en önde tutmalıdır. Üniversitelerimizde “Mühendislik Etiği” eğitiminin verilmesi, öğrencileri profesyonel yaşamda karşılaşabilecekleri zorluklara ve ikilemlere karşı hazırlamak açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada etiğin ve kurallarının inşaat mühendisliği alanında önemi, örnek vaka senaryoları ve bir anket çalışması ile incelenmiştir. Yapılan anket çalışmasının sonucuna göre, 323 katılımcıdan %76,9’unun “Mühendislik Etiği” dersini almadığı, buna bağlı olarak %40’ının etik yasalardan haberdar olmadığı, %40’ının ise kısmen haberdar olduğu belirlenmiştir. Katılımcılar, etik olmayan bir durumla karşılaştıklarında onu düzeltmek için faklı seviyelerde inisiyatif kullanacaklarını belirtmişlerdir. Ayrıca, etik ikilem karşısında karar verme mekanizmalarını etkileyen faktörler arasında; işi kaybetme korkusunun %23.7, işvereni uğratacağı maliyetin %18.3, Müdür ve arkadaşlarına karşı ispiyoncu olarak gözükme durumunun %16.7 ve %42’lik bir kesim tüm bu durumların etkin faktör olduğunu belirtmişlerdir. Bu sonuçlara göre, özel ve kamu sektörlerinde yönetici/idareci/mühendis rollerini üstlenecek olan bu adaylar, uygulama sahalarında teknik anlamda yeterli olsalar da, etik anlamda etkinlik gösteremeyeceklerdir. Bu çalışmada anket çalışması ve örnek vaka senaryoları ile etik bir değerlendirme yapabilmek ve bir inşaat mühendisinin yaşayabileceği etik sorunlara karşı nasıl davranması gerektiğine dair öneriler sunulmuştur.