İki Aşamalı Ağ Veri Zarflama Analizinde Çapraz Etkinlik Ölçümü: Türkiye Havalimanları Uygulaması-Reference-Cited by-同舟云学术

İki Aşamalı Ağ Veri Zarflama Analizinde Çapraz Etkinlik Ölçümü: Türkiye Havalimanları Uygulaması

Published:2024-04-30 Issue:1 Volume:17 Page:45-67
ISSN:1307-8364
Container-title:International Journal of Social Inquiry
language:
Short-container-title:

Author:

Memiş Nagihan¹^ORCID,Gökay Emel Gül¹^ORCID

Affiliation:

1. BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ, İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ, İŞLETME BÖLÜMÜ

Abstract

Bu çalışma, bir sistemin genel etkinliğinin sisteminin alt süreçlere ayrıştırılarak ölçülmesini ele almaktadır. Uygulama alanı olarak Türkiye için önemli bir hizmet sektörü olan havayolu sektörü seçilmiştir. Yazın incelendiğinde, Türk havayolu sektöründe yapılan etkinlik çalışmalarında üretim sürecinin tek aşamalı olarak ele alınarak geleneksel Veri Zarflama Analizi (VZA) ile gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu çalışmada ise havalimanlarının genel etkinliğinin, operasyonel ve gelir etkinliği olmak üzere iki alt etkinlik bazında, daha ayrıntılı bir şekilde Ağ Veri Zarflama Analizi ile ölçülmesi amaçlanmıştır. Etkinlik analizinde Kao ve Hwang’ın (2008) İlişkisel Ağ Veri Zarflama Analizi modeli kullanılmıştır. Etkinlik değerlerinin sıralanmasında ise Kao ve Liu’nun (2019) Çapraz Etkinlik Ölçümü kullanılarak akran değerlendirmeden yararlanılmıştır. Çalışmada, Devlet Hava Meydanları İşletmesi tarafından işletilen ve 2019 yılı itibarı ile yıllık yolcu trafiği 400.000’in üzerinde olan 27 havalimanı incelenmiştir. Yapılan analizlerde, göreli tam etkinliğe sahip bir havalimanı tespit edilememişken, bazı havalimanlarının alt süreçler bakımından kısmen etkin olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Funder

Yazarlar bu çalışma için herhangi bir finansal destek almadıklarını beyan etmiştir.

Publisher

Bursa Uludag University

Reference56 articles.

1. Adler, N., Liebert, V., & Yazhemsky, E. (2013). Benchmarking airports from a managerial perspective. Omega, 41(2), 442–458. https://doi.org/10.1016/j.omega.2012.02.004

2. Altın, F. G., Karaatlı, M., & Budak, İ. (2017). Avrupa’nın en büyük 20 havalimanının çok kriterli karar verme yöntemleri ve veri zarflama analizi ile değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(4), 1049–1064. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/52995/704359

3. Ar, İ. M. (2012). Türkiye’deki havalimanlarının etkinliklerindeki değişimin incelenmesi: 2007-2011 dönemi için Malmquist-TFV Endeksi uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3–4), 143–160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/2707/35812

4. Asker, V. (2016). The measurement of airports operational effectiveness: An application of the major 10 airports in Turkey. Transport & Logistics: the International Journal, 16(41), 1–9.

5. Asker, V., & Battal, Ü. (2017). Operational efficiency measurement at selected airports. International Journal of Management Economics and Business, ICMEB17 Special Issue, 351–368. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1124049