Abstract
Przedmiotem artykułu jest refleksja nad funkcją figury sobowtóra w kontekście traumy w gatunku fantastyki naukowej na przykładzie filmu Solaris (2002) Stevena Soderbergha i serialu Katla (2021) Baltasara Kormákura. Ich twórcy przeciwstawiają się tradycji literackiego gotyku, ugruntowanej przez kanoniczny esej Freuda Niesamowite i przywołanej przez René Girarda w koncepcji „potwornego sobowtóra”. Problematyka egzystencjalna i namysł nad cielesnym aspektem doświadczania inności sytuują omawiane filmy w paradygmacie ekokrytyki. Autorka podkreśla, że – w przeciwieństwie do wielu współczesnych utworów science fiction – nie koncentrują się one na relacji (podwojone) ciało – technologia, lecz (podwojone) ciało – natura. Natura wchodzi tu w bezpośrednią interakcję z człowiekiem, odpowiadając – za pośrednictwem zmaterializowanych ciał sobowtórów – na jego podświadome pragnienia związane z przeżytą traumą. Nieodłącznie w przypadku teorii traumy pojęcia z obszaru psychoanalizy freudowskiej pozwalają wydobyć konstruktywny aspekt konfrontacji z podwojonym ucieleśnionym Innym.
Publisher
Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
Reference26 articles.
1. Abram, C. (2019). Evergreen Ash: Ecology and Catastrophe in Old Norse Myth and Literature. Charlottesville: University of Virginia Press.
2. Allen, V., Paul, T. (1986). Science Fiction: Ways of Theorizing about Women. W: D. Palumbo (red.), Erotic Universe: Sexuality and Fantastic Literature (ss. 165-183). Westport: Greenwood Press.
3. Baudrillard, J. (2005). Symulakry i symulacja (tłum. S. Królak). Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
4. Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
5. Dorfman, E. (2020). Double Trouble: The Doppelgänger from Romanticism to Postmodernism. New York: Routledge.