Akkeçili Makilik Alanlarında Otlanabilen Yaygın Çalı Türlerinin Yem Değerlerindeki Mevsimsel Değişiminin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma Isparta Akkeçili köyü çevresinde bulunan makilik alanda otlanabilen yaygın 10 çalı türünün (Quercus coccifera, Quercus infectoria, Fraxinus ornus, Fraxinus excelsior, Colutea melanocalyx, Coronilla emerus, Cotoneaster nummularia, Crataegus monogyna, Paliurus spina-christi, Juniperus oxycedrus) yem değerlerinin tespit edilmesi amacıyla 2018-2020 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada türlerin kuru madde oranı (KMO), ham protein oranı (HPO), NDF, ADF toplam sindirilebilir besin maddesi (TSBM), nispi yem değeri (NYD) ve tanen oranı mevsimsel olarak belirlenmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre, mevsimler ve çalı türleri arasındaki farklılık incelenen bütün özelliklerde çok önemli bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar mevsimler bazında ele alındığında, en yüksek HPO, TSBM ve NYD ilkbahar mevsiminde tespit edilmiş, mevsimlerin ilerlemesi ile beraber düşmüş, en düşük değerler ise kış mevsiminde tespit edilmiştir. En düşük KMO, ADF, NDF ve tanen oranı ilkbaharda tespit edilmiş ve mevsimler ilerledikçe yükselmiştir. Türler karşılaştırıldığında ise en düşük kuru madde oranı C. melanocalyx, NDF ve ADF oranı P. spina-christi ve C. melanocalyx, kondanse tanen oranı F. excelsior, F. ornus, C. melanocalyx ve C. emerus’ta tespit edilmiştir. En yüksek HPO C. emerus, TSBM P. spina-christi ve NYD C. melanocalyx türlerinden elde edilmiştir. Sonuç olarak maki içerisinde yer alan çalı, çalı formunu almış ağaç ve ağaççık türlerinin yarı kurak ve kurak bölgelerde kritik dönemde ruminantlar için kaliteli yem üretebilme potansiyeline sahip olduğu belirlenmiştir.