Bireylerin Toplumsal Cinsiyet Rollerinin ve Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Araştırma, bireylerin toplumsal cinsiyet rollerini ve algılarını çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Türkiye’nin farklı bölgelerinde yaşayan ve 18-63 yaş aralığında olan 809 katılımcıya ulaşılmıştır. Nicel araştırma paradigmasına göre yürütülen çalışmanın görüşmeleri, demografik sorular ve iki ölçüm aracını içeren anket internet üzerinden, COVID-19 pandemi önlemleri dikkate alınarak çevrimiçi gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara sorulan demografik sorular cinsiyet, şehir, yaş, medeni durum, eğitim durumu ve meslekleridir. Katılımcılara yöneltilen diğer sorular ise “Toplumsal Cinsiyet Rol Tutum Ölçeği” ve “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği” anketlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın bulguları, kadın katılımcıların, erkek katılımcılara göre daha yüksek eşitlikçi tutuma ve daha olumlu toplumsal cinsiyet algısına sahip olduğunu ortaya koymuştur. Evli katılımcıların, bekar katılımcılarla aynı düzeyde toplumsal cinsiyet rol tutumuna sahip olduğu; ancak bekar katılımcıların, evli katılımcılara göre daha olumlu toplumsal cinsiyet algısına sahip oldukları görülmüştür. Bir diğer değişken olan yaşa bakıldığında ise, en fazla eşitlikçi toplumsal cinsiyet rolüne sahip yaş grubunun sırasıyla 50-59; 18-29; 30-39 ve 40-49 yaş arası ve birbirlerine yakın olduğu görülürken, 60 yaş ve üstü katılımcıların geleneksel rol tutumuna sahip olduğu belirlenmiştir. Dahası, her yaş grubunun toplumsal cinsiyet algısının olumlu yönde olduğu ancak en fazla 60 yaş üstü ve 18-29 arası yaş grubunun olumlu algıya sahip oldukları bulunur. En fazla eşitlikçi toplumsal cinsiyet rolüne sahip öğrenim durumunun sırasıyla okuma yazma bilen, ortaokul, lisans ve ön lisans mezunu olduğu; aralarında çok fazla fark bulunmamakla beraber lisans üstü ve ilkokul mezunlarının daha az eşitlikçi toplumsal cinsiyet rol tutumuna sahip olduğu belirlenir. Bir diğer bulguya göre, her öğrenim durumundaki birey aynı düzeyde toplumsal cinsiyet algısına sahiptir. Bulgular, tartışmalarla desteklenerek sonuçlara yer verilmiştir.