Elit Eskrimcilerde Yorgunluğun Görsel Motor Reaksiyon Sürelerine Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Eskrim, çeşitli oyun stratejilerinin ve hareketlerinin uyumlu bir şekilde sergilenmesini gerektiren bir beceri sporudur ve bazı motorik özelikler baskın bir şekilde rol oynamaktadır. Eskrimciler spor branşlarının doğası gereği öne, arkaya hücum ettiklerinde ve bunları defalarca üst üste yapmak için kas gruplarının yüksek düzeyde çalışmasına ihtiyaç duyarlar. Reaksiyon zamanı fizyolojik performansının belirleyicilerinden olarak eskrim branşının tekniğinin ve taktiğinin yanında önemli bir parametre olarak yer almaktadır. Eskrim sporunda hamlelerin sürekli, yoğun ve patlayıcı şekillerde gerçekleşmesi ve toparlanma zamanının kısıtlığı, ayrıca maçlar arasındaki sürelerin kısıtlılığı eskrimcilerin yorgunluk seviyelerinin yükselmesine neden olmaktadır. Reaksiyon zamanı, bireyin karar verebilme hızıyla doğrudan ve yakın bir ilişkiye sahiptir. Reaksiyon zamanı; bireye verilen uyaranın ardından bireyin o uyaran istemli şekilde cevap verebildiği anın başlangıcı olarak tanımlanmaktadır. Kas aktivitesi artışında vücut parçasının görülen hareketine kadar geçen süredir ve “motor süre” olarak adlandırılır. Yorgunluğun eskrimcilerin görsel motor reaksiyon sürelerine etkisi tam olarak bilinmemektedir ve ayrıca yüksek şiddetteki egzersiz esnasında ortaya çıkan stresin reaksiyon zamanı üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu noktada, yapılan çalışmada Türkiye eskrim milli takımı sporcularında yorgunluk öncesi ve sonrası görsel motor reaksiyon sürelerindeki değişimin incelenmesi amaçlanmıştır.Çalışmamızın katılımcıları Türkiye eskrim genç milli takım sporcularından oluşmuştur. Çalışmaya katılan bireylerin tümüm milli takım kampına aktif olarak katılan erkek ve kadın eskrimcilerden seçilmiştir. Çalışmamıza toplamda 19 genç milli eskrimci katılmıştır. Bu sporcuların 10 tanesi kadınlardan (yaş; 15.60± 1.34, boy; 1.69± .06 cm, vücut ağırlığı 57.00± 8.81 kg) ve 9 tanesi erkek (15.55± .88 yıl, boy; 1.79± .05 cm, vücut ağırlığı; 71.22± 9.33 kg) genç milli eskrim sporcusudur. Çalışmaya katılan genç eskrimcilerin hepsi çalışmaya gönüllü olarak katılmıştır. Çalışmada katılımcıların ilk olarak yaş bilgileri, boy ve kiloları alındı. Ardından genç eskrimcilerin standart bir ısınma programı uygulandı (5 dakika boyunca eskrime özgü ısınma hareketleri). Isınmadan sonra genç eskrimcilerin görsel motor reaksiyon testi fit-light reaksiyon cihazı ile baskın ve baskın olmayan elleri ile 3 er defa ölçüm yapılmıştır ve en iyi ölçüm kaydedilmiştir. İlk görsel motor reaksiyon ölçümü ardından katılımcılara yorgunluk oluşturulması amacı ile yo-yo toparlanma-1 testi uygulanmış ve katılımcıların tükeninceye kadar testi devam ettirmeleri sağlanmıştır. Yorgunluk testi hemen sonrasında genç eskrimcilerin görsel motor reaksiyon testleri tekrar aynı şekilde alınmıştır. Veriler SPSS 24 paket programı kullanılarak analiz edilmiş olup, elde edilen verilerin analizinde Bağımsız t testi kullanılmıştır.Genç eskrimcilerin baskın el ve baskın olmayan eldeki görsel motor reaksiyon sürelerinde anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Benzer şekilde, kadın ve erkek sporcuların görsel motor reaksiyon süreleri analizi sonucunda yorgunluk öncesi ve sonrasında hem baskın el hem de baskın olmayan eldeki verilerde anlamlı bir farklılık oluşmadığı gözlemlenmiştir. Eskrim sporcularının görsel motor reaksiyon parametreleri incelendiğinde; genç milli eskrim sporcularında yorgunluğun görsel motor reaksiyon üzerinde bir değişime yol açmadığı gözlemlenmiştir.