Neoklasik Realist Teori Çerçevesinde Barack H. Obama Dönemi’nde Türkiye – ABD İlişkilerinin Analizi

Abstract

Literatürde genel kabul gördüğü üzere Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki ittifak ilişkileri, 1950’li yıllardan itibaren başlamıştır. Soğuk Savaş Dönemi’nde yaşanan SSCB merkezli güvenlik tehdidi ise bu ittifakın temel çıkış noktasını ve devamlılığını sağlayan temel unsur olmuştur. Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra da aktörler arasında devam eden söz konusu ittifak ilişkisi, süreç içerisinde inişli çıkışlı bir seyir izlemişse de günümüze kadar devam etmiştir. Zira özellikle ABD’nin 44. Başkanı olan Barack H. Obama’nın görev yaptığı 2009 – 2017 yıllarında Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde birçok farklı sorun yaşanmış ve bu süreçte ittifakın geleceği her iki tarafta da sorgulanmaya başlamıştır. Aktör çiftleri analizlerinde hiç şüphesiz kullanılan teorik yaklaşımlar da önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmada kullanılan Neoklasik Realist yaklaşım, devletlerin dış politikalarının şekillenmesinde uluslararası sistemin yanı sıra bazı içsel faktörlerin de etkili olabildiğini ileri sürmesi açısından önemlidir. Zira bu teorik yaklaşıma göre uluslararası sistemin yanında liderlerin algıları, stratejik kültür, devlet – toplum ilişkileri ve bürokrasi de etkili olabilmektedir. Bu bağlamda çalışmada öncelikle Neoklasik Realist yaklaşıma göre bir teorik çerçeve oluşturulmuş ve ardından Obama Dönemi’nde yaşanan sorunlar ele alınacaktır. Son bölümde ise oluşturulan parametreler ışığında Obama Dönemi’nde iki devlet arasında yaşanan sorunlar analiz edilmiştir.