Abstract
Ağır metalleri biriktirme yeteneklerinden dolayı karayosunları, özellikle havadaki ağır metal kirliliğini takip edebilmek için oldukça uygundur. Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesindeki(Sarp-Giresun) karayosunları ve toprakları ağır metal analizi, ICP-MS (Endüktif Eşleştirilmiş Plazma – Kütle Spektrometresi) spektrometri yöntemi kullanılarak belirlendi. Karayosunlarının nitel analizi neticesinde, numunelerin V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Pb içerdiği gösterildi. Şehir merkezlerinden alınan karayosunu örneklerinde Pb, Zn, Cu, Ni, Co, Fe, Mn, Cr ve V ortalama konsantrasyon değerleri 23,26, 101,15, 42,26, 55,45, 8,21, 5413,12, 333,58, 18,19 ve 27,00 olarak belirlenirken, şehirler arasından alınan karayosunu örneklerinde ortalama konsantrasyon değerleri sırasıyla 17,57, 96,79, 42,38, 52,76, 6,23, 4561,71, 318,00, 17,65 ve 26,52 mg/kg olarak bulundu. Genel olarak karayosunlarında vanadyum, krom, mangan, demir, kobalt, nikel, bakır, çinko ve kurşun konsantrasyonlarının 2006-2017 yılları arasında azaldığı görüldü. Şehir merkezlerinden alınan toprak örneklerinde, Pb, Zn, Cu, Ni, Co, Fe, Mn, Cr ve V ortalama konsantrasyon değerleri 30,53, 166,19, 87,62, 183,12, 20,04, 15334,61, 730,63, 28,43 ve 50,83 mg/kg, merkez aralarından alınan toprak örneklerinde ortalama konsantrasyon değerleri sırasıyla şöyledir: 25,61, 286,21, 79,07, 123,89, 22,35, 14801,74, 461,79, 23,62 ve 44,57. Türkiye'de Sarp-Giresun Karayolu'ndaki karayosunlarında ki ağır metal konsantrasyonların da azalma olmasına rağmen, Dünya ile kıyaslandığında karayosunlarındaki ağır metal konsantrasyonları hala yüksek olduğu görülmektedir.
Publisher
Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi
Reference37 articles.
1. Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Division of Toxicology, Clifton Road, NE, Atlanta, GA, available at: http://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/.
2. Communities of the European Commission, 2002. Commission Regulation (EC) 221/2002 of 6 February 2002 amending regulation (EC) No.466/2002 setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs. Official journal of the European Communities. Brussels, 6 February 2002; 2008.
3. Dockery, D.W., 2001. Epidemiological evidence of cardiovascular effects of particulate air pollution. Environmental Health Perspectives, 109; 483–486.
4. Frey,W., Frahm, J. P., Fischer, E., Lobin,W. Die Moosund Farnpfanzen Europas. Stuttgart: G. Fischer; 1985.
5. Garg, B.D., Cadle, S.H., Mulawa, P.A., Groblicki, P.J., Laroo, C. and Parr, G.A., 2000. Brake wear particulate matter emissions. Environmental Science Technology, 34; 4463-4469.