Affiliation:
1. NİĞDE ÖMER HALİSDEMİR ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Köroğlu, Türk dünyası coğrafyasından bilinen ve anlatılmaya devam eden hikâyelerin başında yer alır. Yaşadığı ve yayıldığı coğrafya göz önüne alındığında Köroğlu pek çok varyanta diğer bir ifade ile “kol” adı verilen anlatmalara sahiptir. Tespit edilen her varyant –kol- halk bilimi araştırmaları için son derece kıymetlidir. Bu nedenle Köroğlu kollarının Türk halk anlatıları içerisinde önemli bir yeri vardır.
Sözlü ve yazılı kültür ortamlarından aktarılarak günümüze kadar gelen anlatılar toplumsal bellekte saklanır. Çalışmada halk anlatılarının incelenmesinde sıkça kullanılan yöntemlerden biri olan Axel Olrik’in “Halk Anlatıların Epik Yasaları”ndan hareketle Köroğlu’nun Bolu Beyi Kolu değerlendirilmiştir. Axel Olrik’e göre bireysel ve toplumsal kültürün izleri anlatılarda bilinçli veya bilinçsiz şekilde korunur. Yapılacak incelemelerle metinlerin arka planında saklanan bu izlerin açığa çıkarılabileceğini savunur. Bu görüşlerden hareketle anlatı içerisinde Axel Olrik’in epik yasalarının nasıl işlendiği ve bu yasalar ile hikâyenin uygunluğu incelenerek çalışmanın sonucunda Bolu Beyi Kolu’nun Axel Olrik’in epik yasalarına uygun olduğu tespit edilmiştir.
Reference14 articles.
1. Alptekin, A. B. - İçel, H. (2011). Batı versiyonlarında Köroğlu. Millî Folklor, 22 (91), 37-50.
2. Alptekin, M. (2018). Köroğlu sestanı’nın Anadolu kollarında tutsak olma ve tutsaklıktan kurtulma motifi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (20), 206-223.
3. Bakırcı, N. (2010). Köroğlu destanlarında Köroğlu ve binitinin kıyafet (şekil) değiştirmesi. Turkish Studies, 5(4), 860-878.
4. Bars, M. E. (2014). Axel Olrik’in epik yasaları ışığında Ferhat ile Şirin hikâyesi, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1), 206-324.
5. Çobanoğlu, Ö. (2002). Halkbilimi kuramları ve araştırma yöntemleri tarihine giriş. Ankara: Akçağ.