The Place and Importance of Earthquake Resistant Building Design in Civil Engineering and Architectural Education

Abstract

Topraklarının büyük bir bölümü deprem kuşağı içerisinde yer alan Türkiye sık sık deprem afetiyle karşı karşıya kalmaktadır. Geçmiş dönemlerde yaşanmış olan depremler incelendiğinde, yapılarda meydana gelen hasarların en fazla tasarım ve uygulama aşamaların da yapılan hatalardan kaynaklandığı tespit edilmiştir. Yapıların depreme dayanıklı olarak tasarlanabilmesi için mimari dizayn ve statik proje süreçlerinde mimarların bu konuda yeterli bilgi sahibi olmaları ve özellikle inşaat mühendisleri ile iş birliği içerisinde çalışabilmeleri önem taşımaktadır. İnşaat mühendisliği ile mimarlık eğitimindeki depreme dayanıklı yapı tasarımı eğitiminin değerlendirilmesi ve öneminin belirlenebilmesi amacıyla yapılmış olan bu çalışma kapsamında, ülkemizde ve bazı diğer ülkelerde bulunan inşaat mühendisliği ve mimarlık bölümlerinin lisans müfredatları üzerinden bu iki bölüm eğitiminde depremin sismik etkileri ve depreme dayanıklı yapı tasarımına verilen önem irdelenmiştir. İnşaat mühendisliği bölümünün “Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımı” dersini alıp başarı ile tamamlamış öğrencileri ile dersi alıp başarısız olmuş öğrencilerinin, ‘Bitirme çalışması’’ dersi kapsamında depreme dayanıklı yapı tasarımı konusunda gereken hassasiyeti gösterip göstermedikleri belirlenmiştir. Ayrıca mimarlık bölümü öğrencilerinin tasarladıkları mimari projeler üzerinden depreme dayanıklı yapı tasarımı derslerinde edinilmiş olan bilgilerin stüdyo ortamına aktarılıp aktarılamadığı araştırılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda; ülkemizdeki inşaat mühendisliği ve mimarlık bölümlerinde tektonik deprem hareketleri ve depreme dayanıklı yapı tasarımı ile ilgili olan derslerin çoğunlukla seçmeli dersler kategorisinde yer aldığı, bu konuda gerekli eğitimi almış olan öğrencilerin depreme dayanıklı yapı tasarımı konusunda farkındalık kazandıkları ve tasarladıkları projelerde depreme dayanıklı yapı tasarımı ilkelerini göz önüne aldıkları tespit edilmiştir. Dolayısıyla lisans eğitiminde alınan bu tasarım konseptinin gelecekte inşa edilecek yapıların depreme dayanıklı olarak tasarlanmasında önemli olduğu sonucuna varılmıştır.