Bağımlılıkta Arkadaş Etkisini Anlamaya Yönelik Bir İnceleme: Youtube Videolarına Konuk Olan Madde Kullanıcılarının Röportajları Üzerinden Bir İçerik Analizi

Abstract

Bireyin uyuşturucu madde kullanımına yol açan çevresel risk faktörlerinden birini akran etkisi oluşturmaktadır. Akran grubunun madde kullanımının her aşamasında farklı süreç ve şekillerde etkisini göstermektedir. Araştırmamızda bağımlılık sürecinde arkadaş ilişkilerinin nasıl bir etkiye sahip olduğuna ilişkin Youtube platformu üzerinden bir içerik analizi çalışması yapılmıştır. Bu kapsamda Youtube platformu üzerinde uyuşturucu madde bağımlılarının konuk olarak alındığı ve 100.000 üzeri izlenme oranına sahip 11 video incelenmiştir. Bu videolarda bağımlılık hikayelerini anlatan katılımcıların anlatılarında arkadaşlık ve akran ilişkilerine yönelik yorum ve aktarımları değerlendirilerek alana yönelik bir okuma gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda; arkadaş ilişkilerinin bireylerin maddeyi ilk deneyimleme aşamasında etkili olduğu gibi bağımlılığı devam ettirme ve iyileşme süreçlerinde de son derece etkin bir rol oynadığı, bununla birlikte arkadaş çevresi ile gelişen madde kullanım sürecinin bireylerin bağımlılıklarını da aynı ortamlarda devam ettirmelerine ve maddenin gereği olarak kendini gösteren temin, satıcılık gibi faaliyetlere birlikte hizmet etmelerine yol açtığı tespit edilmiştir.