Fourier Cointegration Relationship Between ISE100 Index And Policy Interest

Abstract

Faiz oranı ile hisse senedi fiyatları arasındaki ilişki iktisat literatüründe oldukça sık tartışılan bir konu olmaktadır. İki farklı yatırım aracı arasındaki etkileşimin yönü ve boyutunun tahmin edilmesi ekonomik karar birimleri açısından oldukça önem arz etmektedir. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları, hisse senedi getirileri ve faiz oranları arasındaki optimal dengeyi sağlamaya oldukça önem vermektedir. İlk olarak doğrusal ekonometrik zaman serileri analiziyle incelenen bu konu daha sonra güncel doğrusal olmayan teknikler ile araştırılmaya başlanmıştır. İktisadi gerçekliğe uygun olarak doğrusal olmayan tekniklerin kullanılması değişkenler arasındaki ilişkinin sağlıklı bir şekilde tespit edilebilmesi için önem arz etmektedir. Bu çalışmada politika faiz oranı için Merkez Bankası ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti, hisse senedi fiyatı için ise BİST100 fiyat endeksi verileri kullanılmıştır. Çalışma 2011-2023 yılları arasındaki aylık veriler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Hisse senedi fiyatları ve faiz oranı arasındaki ilişki Banerjee vd. (2017) Fourier ADL eşbütünleşme testi ile incelenmiştir. Öncelikle her iki değişkenin I(1) olduğu tespit edilmiş daha sonra eşbütünleşme ilişkisi test edilmiştir. Çalışma bulgularına göre faiz oranı ve BİST100 endeksi arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bulunan eşbütünleşme ilişkisinden yola çıkılarak uzun dönem katsayıları FMOLS modeli ile tahmin edilmiştir. Bu bağlamda faiz değişkeninde meydana gelen %1’lik artış BİST100 endeksinde yaklaşık olarak 55 puanlık bir düşüşe neden olduğu tespit edilmiştir.