Determining students' mental models about "stars, comet and constellation" and comparing them by educational attainment

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin “yıldız, takımyıldızı ve kuyruklu yıldız” kavramlarına ilişkin zihinsel modellerinin belirlenmesi ve bu modellerin eğitim düzeylerine göre karşılaştırılması sağlamaktır. Araştırmada betimsel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan gelişimci araştırma yönteminin enlemesine araştırma modeli tercih edilmiştir. Araştırmanın katılımcı grubunu, Trabzon iline bağlı, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında okul öncesinde, ilköğretimde, orta öğretimde ve üniversitede öğrenim görmekte olan toplam 140 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerin “yıldız, kuyrukluyıldız ve takımyıldızı” kavramlarına ilişkin zihinsel modellerinin belirlenmesi ve bu modellerin öğrencilerin eğitim düzeyine göre karşılaştırılması için çizim ve mülakat soruları veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen mülakat verilerinin ve çizimlerin içerik analizi tekniğine tabii tutularak çözümlenmesi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar dâhilinde okulöncesi dönem çocuklarından üniversite 4. Sınıf fen bilimleri öğretmen adaylarına kadar belirtilen kavramlarda kavram yanılgılarının olduğu ve bu kavram yanılgılarının yıllarca taşındığı ortaya konulmuştur. Okul öncesinden başlayarak her eğitim kademesinde çocukların ve öğrencilerin uzamsal düşünme, üç boyutlu düşünme ve yaratıcılık becerilerini teşvik etmeye ve geliştirmeye yönelik astronomi eğitimine önem verilmesi, bu kapsamda çeşitli eğitim öğretim etkinliklerinin geliştirilmesi gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Bu doğrultuda, astronomi disiplininin içeriği ve konu alanı göz önüne alınarak disiplinlerarası perspektifte öğrenciye sunulması ve bu sunuma bağlı olarak beceri gelişimine katkı sağlayacak workshop, çalıştay, proje gibi çeşitli etkinlikler ile desteklenmesi önerilmiştir.