Zihin Kuramı: İlkokul Düzeyinde Okuma Becerisini Oluşturan Bilişsel Bileşenleri Değerlendirme

Abstract

Araştırmanın amacı ilkokul çocukları özelinde okuduğunu anlama ve dinlediğini anlama becerisini etkileyen önemli bir değişken olan zihin kuramının Türkçe dil becerileri bağlamında yapılandırılmış bir testini oluşturmaktır. Araştırmanın amacından hareketle zihin kuramı testi yapılandırılmaya çalışılmıştır. Bu testin yapılandırılma sürecinde, test maddelerinin yazılması, pilot uygulamalar yapılması, madde analizi, geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları işlem basamakları olarak takip edilmiş ve sunulmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu Aydın ili Efeler ilçesinde bulunan bir devlet okulunun iki 3. sınıf şubesi (N=52) oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak Zihin Kuramı Testi kullanılmıştır. Bu testte üç farklı yanlış inanç görevi (pasta kermesi, doğum günü kutlaması ve çiftlik ziyareti) yer almaktadır. Ek olarak testte her bir senaryo ile ilgili dört resim olmak üzere toplamda 12 resim bulunmaktadır. Yine her bir senaryo ile ilişkili altı soru olmak üzere test toplam 18 sorudan oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler öncelikli olarak Excel programına girilmiştir. Daha sonra veriler SPSS ve Jamovi programlarına aktarılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde madde ve güvenirlilik analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan madde güçlük ve ayırt edicilik indekslerine ilişkin hesaplamalar ve güvenirlik analizleri sonucunda, yapılandırılan zihin kuramı testinin ilkokul düzeyinde okuma becerisi ve ilişkili bilişsel yapıları daha nitelikli bir şekilde değerlendirilebilecek güvenilir ve geçerli bir test olduğu ortaya konulmuştur.