Clustering Car Sales by Brands in R Language: The Example of Türkiye

Abstract

Otomobil sektörü gerek yüksek istihdam potansiyeli gerekse iyi bir ihraç ürünü olabilme olanağıyla dikkat çekmektedir. Çünkü sektör, günümüz kent yaşamınınım vazgeçilmez teknolojilerinin üretimini yapmaktadır. Toplumlar otomotiv sektörünü olabildiğince benimsemiş ve onunla yaşamaya alışmıştır. Elektrik motorlu araç örneğinde olduğu gibi sürekli gelişen özellikleriyle otomobiller ülkelerin dış ticareti açısında da önemli fırsatlar oluşturmaktadır. Ülkeler otomobil sektöründe ne kadar fazla üretim yaparlarsa o kadar az dış ticaret açığı riski yaşayacaklardır. Ayrıca, otomobil üretimi ülkenin ekonomik göstergelerine geniş yelpazede olumlu katkı sağlayacaktır. Otomotiv sektörüne odaklanılan çalışmada, Türkiye’deki otomobil markaları satış sayısına göre R programlama dili kullanılarak kümelenmiştir. Kümeleme analizi; Türkiye’de satılan otomobil markalarının birbirine benzer ve benzemez olanlarını göstermektedir. Çalışmada, literatürde geniş bir kullanım alanına sahip olan k-ortalamalar kümeleme algoritması kullanılmıştır. K-ortalamalar kümeleme yöntemi önceden küme sayısının belirlenmesi istemektedir ve bu gereklilikten dolayı ideal küme sayısını belirlemek için GAP analizi kullanılmıştır. Bahsedilen yöntemler kullanılarak yapılan kümeleme analiziyle otomobil satış sayısına göre Türkiye’de sektörün durumu ortaya konmaktadır. Analiz sonucunda, Türkiye’de istatistiklere girebilecek kadar satış yapan markalardan Fiat, Ford, Hyundai, Opel, Renault, Toyota ve Volkswagen bir grupta toplanmıştır. Bu gurubun 2004-2021 yılları arası satış performansı diğer markaların üzerindedir. Türkiye’deki yerli otomobil sektörünün gelecek planlamasının bu markalarla rekabet edebilecek düzeyde bir vizyona göre şekillendirmesi gerekmektedir. Başka bir deyişle yerli otomotiv sektörünün ürün satış performansı açısından ulaşması gereken seviye bu markaların arasında yer alabilmek olmalıdır. Müşterileri bu markalara yönlendiren sebepler iyi analiz edilmeli, bu markalarla rekabet edilebilirlik seviyesi yakalanmalıdır. Çalışmayla, Türkiye’de satışı yapılan otomobillerin oluşturduğu kümelerle sektörün durumunu göstermek amaçlanmaktadır. Bu amaçla seçilen kümeleme yöntemiyle birbirine benzeyen işletmeleri görmek mümkün olacaktır. Çalışmanın Türkiye ile kısıtlı olması araştırmanın sınırlılığıdır. Çalışma, seçili yıllar içerisindeki satışlarına göre Türk otomotiv sektörünü k-ortalamalar kümeleme yöntemiyle incelemesi açısından özgünlük taşımaktadır. Bu bağlamda elde edilen sonuçlarla otomotiv literatürüne katkı amaçlanmaktadır.