Barbie Filmine Feminist Kuramlar Bağlamında Göstergebilimsel Bir Değerlendirme

Abstract

Makalenin Kadın ve erkeklerin toplumda sahip oldukları roller kültürel özellikler çerçevesinde şekillenmektedir. Kadın ve erkeklerden beklenen davranış normları sahip olunan kültür şemsiyesi altında toplumsal cinsiyet kodları olarak varlık göstermekte ve nesiller boyu bilinçli yada bilinçsiz şekillerde sürekliliğini korumaktadır. Kadınların uyması gereken fiziksel normlar, korunmaya ve yönetilmeye muhtaç bir konumda inşa edildiği ataerkil toplum yapısında erkek; koruyan, kollayan, yöneten, yönlendiren ve karar veren olarak resmedilmektedir. Ev işleriyle özdeşleştirilen kadının, temizlik yapmak, üremenin devamlılığını sağlamak ve çocukların bakımını üstlenmek gibi rollerle kodlandığı gözlemlenmektedir. Kadın ve erkek rollerinin nesiller boyunca aktarımı sağlayan unsurlardan biri de medya olarak görülmektedir. Reklamlar, filmler, çizgi filmler başta olmak üzere kadın ve erkeğin konumlandırıldığı pek çok kurgu, izleyen bireylerin kendi hayatlarıyla özdeşleştirdiği karakter ve olaylar yoluyla toplumsal yapıyı da şekillendirmeye devam etmektedir. Özellikle çocuklar tarafından öğrenilen cinsiyet rolleri etkisini yaşamın farklı alanlarında etkisini göstermektedir. Yapılmış olan bu çalışmada feminist bir perspektiften 2023 yılında vizyona girmiş olan Barbie sinema filmi incelenmiştir. Toplumsal cinsiyet kodlarının tespit edilebilmesi için film, içerik analizi ve göstergebilim yöntemleriyle analiz edilerek anlamlandırılmıştır. Filmde ataerkil toplum yapısının kadın üzerindeki hakimiyet kurma, fiziksel standartlar koyma, özgürce karar vermesine engel olma ve ev yaşamıyla özdeşleştirme yönleri eleştirilmiş olup anaerkil ve ataerkil toplumsal yapı düzenlerinin süreç içerisinde devinim halinde olduğu, özgür birer birey olma yolunda, kadınların aktif olarak katılabildiği dengeli bir toplum yapısının sağlanması gerektiği mesajının verildiği tespit edilmiştir.