1980 Sonrası Mardin’den İsveç’e Yapılan Göçten Sonraki Deneyim: Yerli, Biz ve Öteki Göçmen Gruplara Dair Algı

Abstract

Bu araştırma 12 Eylül 1980 Askeri Darbesinden sonra Mardin’den İsveç’e göç eden bir akraba grubun göç esnası ve sonrasındaki deneyimleri kapsamaktadır. Kürt etnisitesine mensup akraba bir grubun göç süreci ve İsveç’in göçmen politikası ile “öteki” olmak (Kızıl, 2023, s. 5) çalışmanın asıl temalarını oluşturmaktadır. Bu temalar ışığında göç sonrası İsveç’te kendilerine, yerli gruplara ve diğer mülteci ya da göçmen gruplara ilişkin algıları, yakınlık ya da mesafe kavramlarını kullanma biçimleri, “ötekileşti” olma süreçleri ile kültürel ırkçılık ve suç işleme bağlamlarına ayrıca yer verilmiştir. Nitel araştırma yöntemi kullanılan bu araştırmada İsveç’te Türkiye kökenlilerin yoğun olarak ikamet ettikleri Stocholm başta olmak üzere, Uppsala, Bolnes ve Göteburg şehirlerinde görüşmeler yapılmıştır. Çalışmanın saha araştırması planında, başlangıçta her ne kadar yüz yüze görüşmeler yapılması hedeflenmiş olsa da Covid 19 pandemisi nedeniyle İsveç’in sınırlarını kapatması alan verilerinin planlandığı biçimde elde edilememesiyle sonuçlanmıştır. Bu nedenle yarı yapılandırılmış sorulardan oluşan Gönüllü Katılımcı Formu aracılığıyla online(çevrimiçi) görüşmeler yapılmış ve ses kayıtları alınmıştır. Görüşmeci profili akrabalık ilişkisine sahip ve aynı zamanda Kürt etnisitesine mensup bireylerden oluşmuştur. Alandan elde edilen bulgular kapsamında göç eden bu grubun yerli olanlar ile, diğer göçmenler ve sonradan gelen göçmelere ilişkin algıları ve yerelin göçmenlere ilişkin algıları nitel veriler ile açıklanmaya çalışılmıştır. Özellikle göç sonrası İsveç’te kendileri, yerli olanlar ve diğer mülteci ya da göçmen grupları nasıl algıladıkları, mesafe veya yakınlık kavramlarını nasıl kullandıkları, göçmenlere yönelik “öteki,” “kültürel ırkçılık” ve suç işleme algısı konularına odaklanılmıştır. 1980’li yıllarda başlayan göç dalgası siyasi, ekonomik ve politik nedenlerle sürmeye devam etmiştir.