YATAYA YAKIN KALIN KÖMÜR DAMARLARINDA DAMAR EĞİMİNİN UZUNAYAK YÖNTEM VERİMLİLİĞİNE ETKİSİNİN FİZİKSEL MODEL İLE ARAŞTIRILMASI

Abstract

Göçertmeli uzunayak yöntemi geleneksel yönteme ek olarak tavan kömürü göçertme işleminin yapıldığı etkili bir yeraltı üretim yöntemidir. Yöntem kömür damarının eğiminde ya da yatay kalınlığında ayak oluşturulmak suretiyle iki farklı şekilde uygulanabilmektedir. Bu çalışmada damarın eğiminde ayak oluşturularak uygulanan göçertmeli uzunayak yöntemi araştırılmıştır. Yapılan araştırmada, yataya yakın kalın kömür damarlarında uygulanan göçertmeli uzunayak yönteminde damar eğiminin yöntem verimliliğine etkisi çalışma kapsamında geliştirilen 2 boyutlu fiziksel bir model ile incelenmiştir. Fiziksel model çalışmaları sonucunda, çekilen tavan kömürü miktarı ile damar eğimi arasında doğrusal bir ilişki tespit edilmiştir. Buna karşın kaya karışım oranının damar eğimindeki artışa bağlı olarak belirli bir noktaya kadar arttığı sonrasında ise azalmaya başladığı belirlenmiştir. Ayrıca tavan kömürü akma sınırlarının da damar eğimindeki artışa bağlı olarak ayak ilerleme yönüne doğru yöneldiği gözlemlenmiştir.